Ακάλυπτη επιταγή, διαταγή πληρωμής & αδικοπρακτική ευθύνη (νομολογία)

Ειρ.Θεσ/νίκης 3908/2012: Στην περίπτωση που η επιταγή εκδίδεται στο όνομα νομικού προσώπου, θεμελιώνεται εις ολόκληρον ευθύνη και του υπαιτίου φυσικού προσώπου προς αποζημίωση του κομιστή, ο οποίος μπορεί να αξιώσει την αποζημίωσή του από τον υπογράφοντα την ακάλυπτη επιταγή με έκδοση σε βάρος του διαταγής πληρωμής.

Σύμφωνα με το άρθρο 71 ΑΚ, το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για τις πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που το αντιπροσωπεύουν, εφόσον η πράξη ή η παράλειψη έλαβε χώρα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που τους έχουν ανατεθεί και παράγει υποχρέωση αποζημίωσης, ενώ ευθύνεται εις ολόκληρον και το υπαίτιο πρόσωπο. Επομένως, ο ζημιωθείς μπορεί να αξιώσει την αποζημίωσή του κατ` αρέσκεια είτε από το νομικό πρόσωπο είτε από το όργανο (βλ. ειδικά για την έκδοση ακάλυπτης επιταγής, την ΕφΠειραιώς 480/2011, ΔΕΕ 2012, σελ. 60)

Όταν στοιχειοθετείται το έγκλημα της έκδοσης ακάλυπτης επιταγής βάσει του άρθρου 79 Ν.5960/1933, στοιχειοθετείται παράλληλα και η αναγκαία για την αστική ευθύνη από αδικοπραξία παράνομη και υπαίτια πράξη εκείνου που εξέδωσε την ακάλυπτη επιταγή, από την οποία προξενείται, κατ` αιτιώδη συνάφεια (ως εν προκειμένω), η κατά το άρθρο 914 ΑΚ ευθύνη του προς αποζημίωση του κομιστή με ποσό ίσο εκείνου της επιταγής (βλ. ΑΠ 280/2003, δημοσίευση ΝΟΜΟΣ).

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, δημιουργείται η κατά το άρθρο 71 ΑΚ συνευθύνη του καθ` ου προς αποζημίωση από την έννομη σχέση της  αδικοπραξίας του άρθρου 914 ΑΚ, που είναι ικανή να στηρίξει αίτηση για έκδοση διαταγής πληρωμής εξαιτίας του αδικήματος της έκδοσης ακάλυπτης επιταγής. Και τούτο διότι: Η συνδρομή της ζημίας αποδεικνύεται από τη βεβαίωση της μη πληρωμής επί του σώματος της επιταγής. Ο παράνομος χαρακτήρας αυτής της ζημίας προκύπτει από την υποχρέωση του εκδότη να μην εκδίδει ακάλυπτες επιταγές, και τέλος η βεβαίωση της μη πληρωμής εξαιτίας της ελλείψεως διαθεσίμων κεφαλαίων παρέχει έγγραφη απόδειξη για τον δόλο ή, έστω, για την αμέλεια του εκδότη, ως αρκούντα βαθμό υπαιτιότητας (βλ. ΕφΠειραιώς 621/2010, δημοσίευση ΝΟΜΟΣ), προκειμένου να θεμελιωθεί η κατά το άρθρο 914 ΑΚ ευθύνη του προς αποζημίωση εξαιτίας του αδικήματος (βλ. Μπέη σε Δίκη 2005, σελ. 732 επ. και ειδικότερα σελ. 733 και 735) (δημοσίευση: Nomos)