Έλεγχος καταχρηστικής ασκήσης του δικαιώματος καταγγελίας σύμβασης εργασίας (νομολογία)

ΑΠ 247/2012: Έλεγχος καταχρηστικής ασκήσεώς του δικαιώματος καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Νόμιμη η καταγγελία που έγινε λόγω της αντισυμβατικής συμπεριφοράς και πλημμελούς εκτέλεσης των καθηκόντων υπαλλήλου, λόγω συνεχούς απουσίας της από την εργασία της. «Από τα άρθρα 669 παρ. 2 του ΑΚ, 1 του Ν. 2112/1920 και 1 και 5 του Ν. 3198/1955 προκύπτει ότι η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας αορίστου χρόνου είναι μονομερής αναιτιώδης δικαιοπραξία και συνεπώς το κύρος αυτής δεν εξαρτάται από την ύπαρξη

ή την ελαττωματικότητα της αιτίας για την οποία έγινε, αλλά αποτελεί δικαίωμα του εργοδότη και του εργαζόμενου. Η άσκηση όμως του δικαιώματος αυτού, όπως και κάθε δικαιώματος, υπόκειται στον περιορισμό του άρθρου 281 ΑΚ, δηλαδή της μη υπερβάσεως των ορίων που επιβάλλει η καλή πίστη ή τα χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος, η υπέρβαση δε των ορίων αυτών καθιστά άκυρη την καταγγελία, σύμφωνα με τα άρθρα 174 και 180 του ΑΚ. Εξάλλου, η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας από τον εργοδότη είναι άκυρη, ως καταχρηστική, όταν υπαγορεύεται από ταπεινά ελατήρια που δεν εξυπηρετούν τον σκοπό του δικαιώματος, όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις που η καταγγελία οφείλεται σε εμπάθεια, μίσος ή έχθρα ή σε λόγους εκδικήσεως, συνεπεία προηγηθείσας νόμιμης, αλλά μη αρεστής στον εργοδότη, συμπεριφοράς του εργαζομένου. Δεν συντρέχει, όμως, περίπτωση καταχρηστικής καταγγελίας όταν δεν υπάρχει γι` αυτή κάποια αιτία, αφού, ενόψει των όσων εκτέθηκαν για τον αναιτιώδη χαρακτήρα της καταγγελίας και την άσκηση αυτής καθ` υπέρβαση των ορίων του άρθρου 281 ΑΚ, για να θεωρηθεί η καταγγελία άκυρη ως καταχρηστική, δεν αρκεί ότι οι λόγοι που επικαλέστηκε γι` αυτή ο εργοδότης ήταν αναληθείς ή ότι δεν υπήρχε καμία εμφανής αιτία, αλλά απαιτείται η καταγγελία να οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους - που πρέπει να επικαλεστεί και να αποδείξει ο εργαζόμενος - εξαιτίας των οποίων η άσκηση του σχετικού δικαιώματος του εργοδότη υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλει το άρθρο 281. Τέλος, δεν θεωρείται καταχρηστική η καταγγελία, όταν έχει ως πραγματικό κίνητρο την πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του απολυομένου ή την από πλευράς του παράβαση των συμβατικών του υποχρεώσεων, καθώς και όταν οφείλεται σε πραγματική και ηθελημένη ανάρμοστη συμπεριφορά του προς τον εργοδότη ή τους νομίμους εκπροσώπους του ή προς συνάδελφό του εξ αιτίας της οποίας διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία ή η πειθαρχική έννομη τάξη της εργοδοτικής επιχείρησης.

(…) Το Εφετείο με τις πιο πάνω παραδοχές του με πληρότητα προσδιορίζει την αντισυμβατική συμπεριφορά της αναιρεσείουσας, ως αιτία της απολύσεώς της, δεχόμενο ότι δεν αποδείχθηκε ότι η απόλυση αυτή έγινε από λόγους εκδίκησης του εναγομένου αναιρεσιβλήτου, αλλά, όπως αναφέρεται στην απόφαση, αυτή έγινε "με κίνητρο πραγματικά, την πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων της απολυόμενης αλλά και για τις παραβάσεις των συμβατικών της υποχρεώσεων, ήτοι αυθαίρετη απουσία και παραβάσεις του ωραρίου προσέλευσης και αποχώρησης από την εργασία της ενάγουσας - εκκαλούσας που διατάρασσε την εύρυθμη λειτουργία και πειθαρχική έννομη τάξη της εργοδότιδας επιχείρησης". (areiospagos.gr)