Σωρευτική αναδοχή χρέους σε ασφαλιστική σύμβαση αυτοκινήτου

ΑΠ 494/2012: Σωρευτική αναδοχή χρέους σε ασφαλιστική σύμβαση αυτοκινήτου: «Από τη διάταξη του άρθρου 10 παρ.1 ν.489/1976 "περί υποχρεωτικής ασφαλίσεως της εξ ατυχημάτων αυτοκινήτων αστικής ευθύνης", που ορίζει ότι το πρόσωπο που ζημιώθηκε έχει από την ασφαλιστική σύμβαση και μέχρι το ποσό αυτής ιδία αξίωση κατά του ασφαλιστή σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 2 εδ.α', 5 παρ.2 και 3, 6 παρ.1 και 11 παρ.1 ιδίου νόμου συνάγεται ότι στην περίπτωση της πρόκλησης ζημίας σε τρίτο πρόσωπο με αυτοκίνητο για το οποίο υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη ο τρίτος παθών χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση έχει ιδία αξίωση (ευθεία αγωγή) για την καταβολή του ασφαλίσματος κατά της ασφαλιστικής εταιρίας στην οποία ο κύριος ή ο κάτοχος του αυτοκινήτου έχει ασφαλίσει την από αυτό αστική ευθύνη του, αφού με την κατάρτιση της ασφαλιστικής σύμβασης δημιουργείται από το νόμο σωρευτική αναδοχή χρέους μελλοντικού και ενδεχομένου της εταιρίας προς τον παθόντα τρίτον και μέχρι του ύψους του ασφαλιστικού ποσού.

Για την περίπτωση δε αυτή δηλαδή της από το νόμο σωρευτικής αναδοχής του χρέους ίσχυε, μέχρι την αντικατάσταση της από το άρθρο 7 του ν. 3557/2007, η διάταξη του άρθρου 10 παρ.2 ν.489/1976 που όριζε ότι η αξίωση αυτή του ζημιωθέντος παραγράφεται μετά πάροδο δύο ετών από την ημέρα του ατυχήματος. Εξάλλου με τη διάταξη του άρθρου 43 παρ.6 ν.2094/1992 (ΚΟΚ) που ίσχυε κατά τον κατωτέρω σημειούμενο χρόνο ορίσθηκε ότι "δεν έχουν επίσης εφαρμογή στα αυτοκίνητα οχήματα κατά την έννοια του παρόντος Κώδικα οι για την κράτηση από την Αστυνομική Αρχή διατάξεις του άρθρου 11 του ν. ΓΠΝ/1911 αν ο οδηγός συμμορφώθηκε με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου αυτού και κατέθεσε αποδεικτικό ασφάλισης (βεβαίωση αναγνωρισμένης στην Ελλάδα ασφαλιστικής εταιρίας) του οχήματος η απόδειξη ότι είναι κάτοχος δελτίου διεθνούς ασφάλισης τα οποία αποτελούν δήλωση αναδοχής χρέους για τα ισχύοντα στην Ελλάδα ελάχιστα ποσά ασφαλιστικής κάλυψης, τα οποία προβλέπονται από τα νομίμως εγκεκριμένα τιμολόγια ασφαλίστρων ή προκειμένου για αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης καταθέσει δήλωση αναδοχής χρέους αλληλοασφαλιστικού συνεταιρισμού ή αλληλοασφαλιστικού ταμείου συνεταιρισμού που λειτουργεί νόμιμα στον οποίο το όχημα είναι ασφαλισμένο". Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι κατά ρητή νομοθετική επιταγή ειδικώς η από τον οδηγό του ζημιογόνου αυτοκινήτου κατάθεση βεβαίωσης ασφάλισης του αυτοκινήτου από αναγνωρισμένη στην Ελλάδα ασφαλιστική εταιρία ή απόδειξη απ' αυτόν ότι είναι κάτοχος δελτίου διεθνούς ασφαλίσεως είναι αρκετή για την κατά πλάσμα του νόμου πρόταση της ασφαλιστικής εταιρίας που έχει εκδώσει τη βεβαίωση ή το δελτίο αυτό, σύμφωνα με την οποία, απευθυνόμενη αορίστως προς τους δικαιούχους της αποζημίωσης τρίτους, σε περίπτωση πραγμάτωσης του ασφαλιστικού κινδύνου, ο προτείνων ασφαλιστής προσφέρεται να ικανοποιήσει τις αξιώσεις των τελευταίων, εφόσον αυτές δεν υπερβαίνουν το ασφαλιστικό ποσό και δεν είναι κατώτερες από τα ισχύοντα ελάχιστα ποσά ασφαλιστικής κάλυψης που προβλέπονται κάθε φορά από τα νομίμως εγκεκριμένα τιμολόγια ασφαλίστρων και έτσι με την αποδοχή αυτή της πρότασης, η οποία μπορεί να γίνει με την έγερση της σχετικής αγωγής από το δικαιούχο της αποζημίωσης κατά του ασφαλιστή, καταρτίζεται σύμβαση σωρευτικής αναδοχής, που ιδρύει σύμφωνα με τα άρθρα 361 και 477 ΑΚ άμεση ευθύνη του αναδεχομένου απέναντι του προσώπου που ζημιώθηκε από το ατύχημα μέχρι του παραπάνω ποσού (Ολ.ΑΠ 715/1978). Για την ταυτότητα δε του νομικού λόγου και η από την ασφαλιστική εταιρεία κατάθεση "αμέσως μετά το ατύχημα στο Τμήμα Τροχαίας" βεβαιώσεως ασφαλίσεως είναι αρκετή για να θεμελιώσει το από την ίδια ως άνω διάταξη πλάσμα της προτάσεως της εταιρείας αυτής για την κατάρτιση της συμβάσεως αναδοχής απ' αυτή του χρέους του ασφαλισμένου από την ανωτέρω αιτία (ΑΠ 1130/2004). Στην περίπτωση αυτή της συμβατικής σωρευτικής αναδοχής χρέους η έκταση της ευθύνης του αναδοχέα ρυθμίζεται κατά τις λοιπές γενικές διατάξεις των άρθρων 472 έως 475 ΑΚ και επομένως αυτός δηλαδή εδώ ο ασφαλιστής υπέχει έναντι του παθόντος όμοια υποχρέωση όπως και ο οφειλέτης-ζημιώσας με όλα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και, επομένως, εφόσον η απαίτηση του ζημιωθέντος προσώπου στηρίζεται σε αδικοπραξία που υπόκειται σε πενταετή παραγραφή κατά τους όρους του άρθρου 937 ΑΚ ο συμβατικός αναδοχέας αυτήν την παραγραφή μπορεί να προτείνει.
Από τα ανωτέρω παρέπεται ότι αν η κατάθεση της βεβαιώσεως ασφαλίσεως δεν γίνε! κατά τον ως άνω προσδιοριζόμενο τρόπο, ήτοι στο αρμόδιο Τμήμα Τροχαίας αμέσως μετά το ατύχημα και όχι σε μεταγενέστερο χρόνο, δεν αποτελεί αυτή κατά πλάσμα δικαίου πρόταση για κατάρτιση συμβατικής σωρευτικής αναδοχής χρέους». (areiospagos.gr)