Δεν έχει υποχρέωση τήρησης ωραρίου ο έμμισθος δικηγόρος σύμφωνα με δικαστική απόφαση

του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου

Μια πολύ ενδιαφέρουσα απόφαση που αφορά την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος από τους έμμισθους δικηγόρους εξέδωσε το Μονομελές Πρωτοδικείο Καλαμάτας. Σύμφωνα με την υπ'αρ. 35/2013 απόφαση του δικαστηρίου "αντίκειται στην δια του Κώδικα Δικηγόρων επιδιωκόμενη και με πολλές διατάξεις περιφρουρούμενη αξιοπρέπεια και ιδιάζουσα ανεξαρτησία του δικηγορικού λειτουργήματος η επιβολή στον δικηγόρο και η αποδοχή από αυτόν υποχρεωτικού ωραρίου απασχόλησης και μάλιστα εκείνου που ισχύει για το υπαλληλικό προσωπικό του εντολέα, έστω και αν παρέχει τις, υπηρεσίες του με πάγια ετήσια ή μηνιαία αντιμισθία".  Συγκεκριμένα το Πρωτοδικείο Καλαμάτας κλήθηκε να κρίνει την καταγγελία σύμβασης εργασίας δικηγόρου που εργαζόταν σε ΟΤΑ. Αναφέρει η απόφαση ότι "σύμφωνα με το άρθρο 165 του Ν.3584/2007 οι δικηγόροι που προσλαμβάνονται από τους Δήμους με σχέση έμμισθης εντολής υποχρεούνται σε παροχή υπηρεσίας στο κατάστημα του οικείου ΟΤΑ για χρόνο που ανταποκρίνεται στις εκάστοτε υπάρχουσες υπηρεσιακές συνθήκες, εφόσον δεν παρίσταται ανάγκη παράστασης ενώπιον δικαστικών ή διοικητικών αρχών.

Η διάταξη αυτή σαφώς και δεν επιβάλλει την υποχρεωτική τήρηση ωραρίου εκ μέρους των δικηγόρων οι οποίοι συνδέονται με τον ΟΤΑ με σχέση έμμισθης εντολής. Η παροχή υπηρεσιών υπό καθεστώς ελεγχόμενου ωραρίου, υποχρεωτικού και εκ των προτέρων καθορισμένο, προσιδιάζει σε σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, η οποία σύμφωνα με το άρθρο 63 του Κώδικα περί Δικηγόρων είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του δικηγόρου. Ωστόσο παρά την έλλειψη της υποχρέωσης αυτής, ο δικηγόρος, οφείλει να παρέχει τις υπηρεσίες του στα γραφεία του εντολέα του, όχι μεν σε ωράριο υποχρεωτικό κατά τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων αυτού (του εντολέα του) και εκ των προτέρων καθορισμένο, αλλά σε χρόνο εύλογο και απαραίτητο, αναλόγως των υπαρχουσών αναγκών για την καταλληλότερη εξυπηρέτηση και διεκπεραίωση των δικαστικών και εξώδικων υποθέσεων του εντολέα του. Στην προκειμένη δε περίπτωση αποδείχθηκε ότι παρά την άρνηση του στην τήρηση καθημερινού ωραρίου, ο ενάγων (δικηγόρος) ανταποκρινόταν στις υποχρεώσεις του έναντι του Δήμου και παρείχε τις υπηρεσίες του ακόμη και εκτός του επιβληθέντος από τον εναγόμενο ωραρίου, καθώς αυτός εργαζόταν για τις υποθέσεις του Δήμου και στο ιδιωτικό του γραφείο. Η δε απόφαση του Δημάρχου για καθημερινή τετράωρη παρουσία του κατά τις πρωινές ώρες στο κατάστημα του Δήμου θα καθιστούσε αδύνατη τόσο την εκ μέρους του ενάγοντος άσκηση ελεύθερης δικηγορίας όσο και τις λοιπές νόμιμες επαγγελματικές δραστηριότητες του, οι οποίες στην προκειμένη περίπτωση αφορούσαν το διδακτικό του έργο σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα". 

Σημειώνεται επίσης ότι σύμφωνα με το νέο Κώδικα Δικηγόρων (ν.4194/2013) έμμισθος δικηγόρος είναι αυτός που προσφέρει αποκλειστικά νομικές υπηρεσίες, ως νομικός σύμβουλος ή ως δικηγόρος, σε συγκεκριμένο εντολέα, σταθερά και μόνιμα, αμειβόμενος αποκλειστικά με πάγια περιοδική αμοιβή. Ο ίδιος δικηγόρος μπορεί επίσης να αναλαμβάνει υποθέσεις από οποιονδήποτε άλλον, αμειβόμενος είτε ανά υπόθεση είτε με άλλον τρόπο. (αρ.42).

Επίσης πάντα σύμφωνα με το νέο Δικηγορικό Κώδικα, η σύμβαση μεταξύ έμμισθου δικηγόρου και εντολέα είναι πάντοτε αορίστου χρόνου και λύεται μόνο: α) με το θάνατο, β) τη λύση, κατάργηση ή διάλυση με οποιονδήποτε τρόπο του νομικού πρόσωπου που απασχολεί τον δικηγόρο, γ) την πτώχευση του εντολέα και δ) με καταγγελία της σύμβασης από τον εντολέα ή εντολοδόχο δικηγόρο. Αν στο προσωπικό που απασχολείται στον εντολέα ισχύει κανονισμός εργασίας που προβλέπει μονιμότητα στην υπηρεσία, η καταγγελία της σύμβασης από τον εντολέα γίνεται μόνο για σπουδαίο λόγο. Η καταγγελία με ποινή ακυρότητας είναι έγγραφη και σε αυτή αναφέρεται ο λόγος της απόλυσης, επιδίδεται δε με δικαστικό επιμελητή. (αρ.46 παρ.2). (δημοσίευση της απόφασης 35/2013 ΜΠρΚαλ στη τρ.νομ.πληροφοριών Nomos)