Αντισυνταγματική κρίθηκε η ρύθμιση του αρ.24 του ν.4014/2011
για την τακτοποίηση αυθαιρέτων με την υπ’ αρ. 1118/2014 απόφαση του Συμβουλίου της
Επικρατείας, η οποία εκδόθηκε με τη διαδικασία της «δίκης πιλότου». Σύμφωνα με
τον αρ. 15 του σκεπτικού της: «…με τις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν.
4014/2011, ανεξαρτήτως αν αναφέρονται σε αναστολή επιβολής των κυρώσεων που
προβλέπονται από τις παγίως ισχύουσες γενικές διατάξεις για την αυθαίρετη
δόμηση και όχι σε νομιμοποίηση ή σε εξαίρεση από την κατεδάφιση, επιτρέπεται
κατ’ ουσίαν η επί μακρόν διατήρηση κατασκευών και χρήσεων που παραβιάζουν τις
εκάστοτε ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, η αναστολή δε αυτή έχει εφαρμογή και
σε κατασκευές μεταγενέστερες του ν. 1337/1983, με τον οποίο αναμορφώθηκε το
σύστημα πολεοδομικού σχεδιασμού σε εκτέλεση της επιταγής του άρθρου 24 του
Συντάγματος και, στο πλαίσιο του εισαγόμενου νέου αυτού συστήματος, θεσπίστηκε
η διάκριση των αυθαίρετων κατασκευών σε παλαιές και νέες, επιτρεπτώς χορηγήθηκε
δε η δυνατότητα εξαίρεσης από την κατεδάφιση των παλαιών, με τις οριζόμενες
στις σχετικές διατάξεις προϋποθέσεις, σε αντίθεση προς τις νέες, για τις οποίες
επέβαλε την κατεδάφιση, ώστε να αποτραπεί η συνέχιση της νόθευσης και ανατροπής
του πολεοδομικού σχεδιασμού υπό το καθεστώς της ανωτέρω συνταγματικής διατάξεως
και των εκτελεστικών της νόμων.
Οι ως άνω ρυθμίσεις του άρθρου 24 του ν.
4014/2011 έχουν ως συνέπεια να ανατρέπεται, και σε κάθε περίπτωση να νοθεύεται,
ο επιβαλλόμενος από το άρθρο 24 του Συντάγματος ορθολογικός πολεοδομικός σχεδιασμός,
και να επέρχεται αλλοίωση της λειτουργικότητας των οικισμών και επιδείνωση των
όρων διαβιώσεως των κατοίκων, δεδομένου ότι η αναστολή αυτή επέρχεται με μόνη
την υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου και των σχετικών δικαιολογητικών και την
καταβολή του οριζόμενου στο νόμο ποσού ειδικού προστίμου, χωρίς ειδική για κάθε
αυθαίρετο κρίση αρμόδιου οργάνου της διοίκησης, ύστερα από εκτίμηση
πολεοδομικών και κτιριολογικών κριτηρίων, που σχετίζονται με το μέγεθος, τη
χρήση, το είδος και τη σημασία της αυθαίρετης κατασκευής, καθώς και με τις
επιπτώσεις της στο χώρο που την περιβάλλει, τη συνολική δηλαδή επιβάρυνση της
περιοχής. Και ναι μεν, σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 1, σε συνδυασμό με το άρθρο
23 παρ. 3 του ανωτέρω νόμου, από το μέτρο της αναστολής επιβολής κυρώσεων
εξαιρούνται αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις που βρίσκονται σε περιβαλλοντικά
ευαίσθητες περιοχές, όπως οι εγκεκριμένοι κοινόχρηστοι χώροι, τα δάση και οι
δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, ο αιγιαλός, οι αρχαιολογικοί χώροι, οι
παραδοσιακοί οικισμοί, οι περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και τα ρέματα, με
το άρθρο 27 του νόμου αυτού ορίζονται αυστηρά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης
αν δεν υποβληθεί η απαιτούμενη για την υπαγωγή στο μέτρο της αναστολής δήλωση ή
δεν καταβληθεί το σχετικό ειδικό ενιαίο πρόστιμο και προβλέπεται ρητώς, αφενός
η υποχρέωση αποστολής των εν λόγω προστίμων ανέγερσης και διατήρησης στην
αρμόδια ΔΟΥ για τη βεβαίωση και είσπραξή τους και αφετέρου η πειθαρχική δίωξη
για παράβαση της υποχρέωσης αυτής, καθώς και για παράλειψη του πειθαρχικώς
προϊσταμένου να ασκήσει τη δίωξη και, τέλος, με το άρθρο 28 του ίδιου νόμου οι
αρμοδιότητες της Ειδικής Υπηρεσίας Κατεδαφίσεων που είχε συσταθεί με το ν.
3818/2010, η οποία μετονομάζεται σε Ειδική Υπηρεσία Επιθεώρησης και Κατεδάφισης
Αυθαιρέτων και ανασυγκροτείται, επεκτείνονται στις ανωτέρω αναφερόμενες
περιβαλλοντικές ευαίσθητες περιοχές και διευρύνονται τα μέσα που έχει στη
διάθεσή της η υπηρεσία αυτή για την κατ εδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών, με
τις διατάξεις όμως αυτές, με τις οποίες επιδιώκεται η αποτελεσματική εφαρμογή
των προβλεπόμενων κυρώσεων, δηλαδή της κατεδάφισης και των προστίμων, για τις
μη υπαγόμενες στο μέτρο της αναστολής αυθαίρετες κατασκευές, δεν αίρονται, οι
δυσμενείς συνέπειες στο περιβάλλον των περιοχών, όπου βρίσκονται οι αυθαίρετες
κατασκευές, για τις οποίες, κατ’ εφαρμογή του προαναφερόμενου άρθρου 24 του ν.
4014/2011, αναστέλλεται η κατεδάφιση χωρίς εκτίμηση των συνεπειών στην εφαρμογή
του πολεοδομικού σχεδιασμού και στους όρους διαβίωσης και στην ποιότητα ζωής στις
περιοχές αυτές, παρά το ότι ο ορθολογικός σχεδιασμός με βάση χωροταξικά και
πολεοδομικά κριτήρια αναγόμενα στη φυσιογνωμία και στις ανάγκες κάθε περιοχής,
η εξασφάλιση της λειτουργικότητας των οικισμών και, γενικότερα, η προστασία του
φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος αποτελεί συνταγματική επιταγή για όλους
τους οικισμούς και περιοχές της Χώρας. Εξάλλου, οι ανωτέρω δυσμενείς
περιβαλλοντικές συνέπειες δεν αναιρούνται από την πρόβλεψη ότι το ειδικό
πρόστιμο, του οποίου η καταβολή επιβάλλεται για την υπαγωγή των αυθαίρετων
κατασκευών στις επίμαχες διατάξεις, περιέρχεται στο Πράσινο Ταμείο και
διατίθεται για τη λήψη μέτρων που αποβλέπουν στη διασφάλιση περιβαλλοντικού
ισοζυγίου, όπως η εξισορρόπηση του ελλείμματος γης, η αύξηση των κοινόχρηστων
και ελεύθερων χώρων και ο καθορισμός «ζωνών πολεοδομικής εξισορρόπησης» κατά
την αναθεώρηση Γ.Π.Σ. ή Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π., δεδομένου ότι, πάντως, στο μέτρο της
αναστολής κατεδάφισης υπάγεται οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή, για την οποία
υποβάλλονται τα οριζόμενα στις επίμαχες διατάξεις στοιχεία, εκτός εκείνων που
βρίσκονται στις προβλεπόμενες στο νόμο περιοχές, η δε αναστολή επέρχεται με
μόνη την υποβολή των στοιχείων αυτών και δεν εξαρτάται από εκτίμηση των
συνεπειών της διατήρησης αυθαίρετης κατασκευής σε συσχέτιση με συγκεκριμένα
μέτρα που λαμβάνονται ή με δράσεις που αναλαμβάνονται με επιβάρυνση του
σχετικού κονδυλίου του Πράσινου Ταμείου, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι με
μεταγενέστερες διατάξεις προβλέπεται ότι, κατά τη διάρκεια εφαρμογής του
Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, μόνο ποσοστό 2,5% των πόρων
του Πράσινου Ταμείου διατίθεται αποκλειστικά για τις λειτουργικές του δαπάνες
και την εκπλήρωση των σκοπών του, και δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί για την
κάλυψη άλλων αναγκών, για δε το υπόλοιπο παρέχεται η δυνατότητα να οριστεί, με
κοινή υπουργική απόφαση, ότι περιέρχεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό, προδήλως
ενόψει της οικονομικής κρίσης της χώρας. Άλλωστε, εισπρακτικοί και μόνον σκοποί
δεν θα ήταν δυνατό να θεμελιώσουν λόγο δημοσίου συμφέροντος που θα δικαιολογούσε
τη θέσπιση ρυθμίσεων με ευρύτατες συνέπειες σε βάρος του περιβάλλοντος, όπως οι
ρυθμίσεις των επίμαχων διατάξεων. Κατά συνέπεια, οι ρυθμίσεις αυτές, κατ’
εφαρμογή των οποίων εκδόθηκαν οι προσβαλλόμενες αποφάσεις, έρχονται σε αντίθεση
με τις επιταγές που απορρέουν από το άρθρο 24 του Συντάγματος». Διαβάστε
ολόκληρη την απόφαση στο justiceforgreece.wordpress.com 
Σχόλια