Μικροί καθημερινοί δικτάτορες

Παρακολουθώντας τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η σύγχρονη Ελλάδα, διαπιστώνει κανείς μια νοοτροπία που εξακτινώνεται στο φάσμα του κοινωνικού ιστού, η οποία μόνο δημοκρατική δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Ξεκινώντας από τον πυρήνα δηλαδή από τις “σύγχρονες” ελληνικές οικογένειες ο τρόπος συμπεριφοράς των μελών της είναι συγκεκριμένος, καθορισμένος από αυστηρά πρότυπα και στερεότυπα κατεστημένης συμπεριφοράς και πανομοιότυπος. Είναι στην πλειοψηφία τους πατριαρχικές και στην ουσία τους μητριαρχικές. Το να συναποφασίζουν ο πατέρας με την μητέρα είναι κάτι εξαιρετικά σπάνιο που προϋποθέτει μια καλή, μη συμβατική σχέση που στα ελληνικά δεδομένα μεταφράζεται σε ψύλλο στα άχυρα! Πιο συγκεκριμένα αυτό που συμβαίνει είναι η πιστή τήρηση ενός οριοθετημένου μοντέλου φέρεσθαι με κανόνες ως προς το τι τρώμε, πως μιλάμε, ποιες αξίες έχουμε (στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν έχουμε), ποιους στόχους έχουμε. Ως προς τους στόχους, υπάρχει απόλυτη σύμπνοια μεταξύ των ελληνικών οικογενειών, οι οποίες κατά τα λοιπά αλληλοσπαράσσονται από μίση, πάθη, ζήλια και αντιπάθειες!

Οι στόχοι είναι γάμος, δουλειά, λεφτά, αυτοκίνητο, σπίτι, παιδιά! Όσο πιο πετυχημένο το πρότυπο στα μάτια των υπόλοιπων νοσηρών οικογενειών – η νοσηρότητα, βέβαια έχει αποκτήσει διαστάσεις φυσιολογικής συμπεριφοράς – τόσο πιο μισητό για τις υπόλοιπες αγαπημένες και γεμάτες αξίες οικογένειες!

Μοιάζει ολίγον τι καφκικό το σκηνικό που περιγράψαμε και αυτό το καταλαβαίνουν ελάχιστοι, οι οποίοι ζώντας σε μια αναπτυγμένη ξένη χώρα βλέπουν τις χαοτικές διαφορές. Στο εργασιακό περιβάλλον, οι μορφές ανελευθερίας και ομοιοτήτων δικτατορικής εξουσίας είναι ορατές στις βαθμίδες της ιεραρχίας. Στον πολιτισμένο κόσμο, ευρωπαϊκών χωρών, η αλληλεπίδραση και οι γόνιμες συζητήσεις με ανταλλαγή εποικοδομητικών επιχειρημάτων σε ένα κοινό στόχο ανάπτυξης, βελτίωσης και εξέλιξης, ανάμεσα σε όλες τις βαθμίδες της εργασιακής ιεραρχίας, είναι κάτι αυτονόητο. Στη χώρα μας το αυτονόητο είναι ο προϊστάμενος, διευθυντής, τμηματάρχης, υπουργός, στρατηγός κλπ να συμπεριφέρεται σαν σουλτάνος και αυτό να είναι κάτι φυσιολογικό, αναμενόμενο και αποδεκτό από όλους. Γιατί όμως αυτή η συμπεριφορά δεν μας ξενίζει; Γιατί θεωρούμε, ελλείψει παιδείας, αυτογνωσίας, αξιοπρέπειας και αυτοεκτίμησης ότι οι μικροί καθημερινοί δικτάτορες που δεν συνεργάζονται αλλά διατάζουν, που δεν συνδιαλέγονται αλλά προστάζουν τους υφισταμένους τους, τους οποίους θεωρούν κατώτερα όντα, πρόσφορα για την αποφόρτιση και εκτόνωση όλων των απωθημένων, κόμπλεξ και οικογενειακών βιωμάτων τους, είναι άξιοι θαυμασμού, αφοσίωσης, άκριτης υποταγής και ζηλοφθονίας; Μάθαμε να τρομοκρατούμε και να τρομοκρατούμαστε στην επαγγελματική και προσωπική μας ζωή, να λειτουργούμε με το πιο δυνατό ανθρώπινο συναίσθημα, αυτό του φόβου. Δεν υπάρχει διάκριση εν τοις πράγμασι μεταξύ του φόβου ενός πολίτη σε ένα δικτατορικό καθεστώς και του φόβου ενός “ελεύθερου” πολίτη σε ένα δημοκρατικό. Έχουμε στο πετσί μας την λογική και νοοτροπία του δούλου, του υπηκόου ενός δικτάτορα, ενός σουλτάνου ή χαλίφη και έτσι λειτουργούμε και στην καθημερινή μας ζωή. Καταφέραμε και διώξαμε ύστερα από 7 χρόνια τον δικτάτορα αλλά μήπως πήραμε τη θέση του ή αφήσαμε άλλους να το κάνουν κάτω από μια δημοκρατική επίφαση; (του αναγνώστη Κ.Σ.)