Ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός έναντι χρεών προς το Δημόσιο

Γράφει η Δικηγόρος Αναστασία Χρ. Μήλιου*

Από τον Αύγουστο του 2014 ενεργοποιήθηκε η ηλεκτρονική εφαρμογή του Taxisnet μέσω της οποίας οι φορολογούμενοι μπορούν να γνωστοποιήσουν στην Εφορία τον ένα και μοναδικό ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο οι καταθέσεις (για τα φυσικά πρόσωπα) μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ δεν θα μπορούν να δεσμευτούν από την εφορία έναντι χρεών προς το δημόσιο. Με άλλα λόγια μιλάμε για εκείνο τον λογαριασμό που θα μπορούν να υπάρχουν καταθέσεις μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ,ποσό το οποίο η εφορία δεν θα μπορεί να αγγίξει ανεξαρτήτως  αν ο φορολογούμενος οφείλει τα χρήματα αυτά. Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική εφαρμογή για τη δήλωση του λογαριασμού, θα γίνεται με τους προσωπικούς κωδικούς του καθενός στοTaxis.

Σύζυγοι που δεν έχουν δικούς τους κωδικούς, πρέπει να ακολουθήσουν τη διαδικασία έκδοσης κλειδαρίθμου καθώς δεν επιτρέπεται η πρόσβαση με τον κωδικό του συζύγου. Με βάση τον νέο νόμο, καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1500 ευρώ ανά συνδικαιούχο (δηλαδή σε περίπτωση κοινού λογαριασμού, το όριο των 1500 ευρώ ισχύει για κάθε δικαιούχο του λογαριασμού ξεχωριστά).

Ειδικότερα όσον αφορά τους κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς δεν κατάσχονται ποσά ως 3.000 ευρώ αν οι συνδικαιούχοι είναι δύο, 4.500 ευρώ αν είναι τρεις κ.τ.λ. Για παράδειγμα όταν ένα ζευγάρι μισθωτών έχει ένα βιβλιάριο κατάθεσης, με υπόλοιπο 3.500 ευρώ, το ακατάσχετο είναι 1.500 Χ 2= 3.000 ευρώ. Αν τώρα ο ένας από τους δύο οφείλει στην εφορία 600 ευρώ, και η ΔΟΥ ζητήσει κατάσχεση του ποσού από την τράπεζα, η διαδικασία έχει ως εξής:Τα 3.000 ευρώ είναι ακατάσχετα. Τα υπόλοιπα 500 ευρώ διαιρούνται δια του 2 (όσοι οι συνδικαιούχοι του λογαριασμού) =250 ευρώ. Η τράπεζα λοιπόν, έχει δικαίωμα να κατάσχει από τα 600 ευρώ που οφείλονται  μόνο το ποσό των250 ευρώ και να το αποδώσει στην εφορία.

Δεν επιτρέπεται κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων εφόσον το ποσό αυτών (αφαιρουμένων των εισφορών) είναι μικρότερο των 1500 ευρώ. Στις περιπτώσεις που μισθός, σύνταξη κλπ υπερβαίνει τα 1500 επιτρέπεται η κατάσχεση επί του ενός τετάρτου του μισθού ή της σύνταξης, το εναπομένον ποσό όμως δεν είναι μπορεί να είναι μικρότερο των 1500 ευρώ.

Δηλαδή αν κάποιος παίρνει σύνταξη ή μισθό 2000 ευρώ, το ¼ είναι 500 ευρώ και μπορούν να κατασχεθούν αφού τα υπόλοιπα ¾ είναι 1500. Αν όμως ο μισθός είναι 1800, δεν μπορούν να κατασχεθούν τα 450 ευρώ αλλά μόνο τα 300. 

Κατασχέσεις καταθέσεων, δεν μπορούν να γίνουν σε περίπτωση που οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του οφειλέτη είναι μικρότερες των 500 ευρώ. Δηλαδή αν κάποιος έχει στην τράπεζα καταθέσεις ύψους 5.000 ευρώ αλλά χρωστάει στην Εφορία 499 ευρώ, δεν θα γίνει κατάσχεση του λογαριασμού για το ποσό αυτό. Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί, σε βάρος των οφειλετών που υπάγονται στην ανωτέρω περίπτωση, περιορίζονται ή αίρονται μετά από αίτησή τους.

Στην περίπτωση που ήδη έχετε πέσει θύμα κατάσχεσης, τότε θα πρέπει να απευθυνθείτε στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία για να επιστραφούν χρήματα που κατασχέθηκαν από τον λογαριασμό σας. Σε περίπτωση που δεν τηρείται ο νόμος  οι πολίτες έχουν πάντα το δικαίωμα να προβαίνουν σε όλες τις προβλεπόμενες δικαστικές διαδικασίες για διεκδίκηση της απόδοσης των κατασχεθέντων και της αποζημίωσης σε περίπτωση αδικοπραξίας

Όλα τα ανωτέρω αφορούν τον ένα και μόνο τραπεζικό λογαριασμό που θα δηλωθεί ως ακατάσχετος και όχι όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που πιθανόν να διατηρεί κάποιος. Για τους υπόλοιπους τραπεζικούς λογαριασμούς η κατάσχεση μπορεί να γίνει κανονικά από το πρώτο μέχρι το τελευταίο ευρώ του υπολοίπου του τραπεζικού λογαριασμού.

Ποια είναι όμως η διαδικασία γνωστοποίησης του ακατάσχετου λογαριασμού και ποιες οι προϋποθέσεις για να είναι η αίτηση επιτυχής.

1. Κάθε φυσικό πρόσωπο που φορολογείται στην Ελλάδα δικαιούται να διατηρεί έναν μοναδικό λογαριασμό, ατομικό ή κοινό, σε μία μόνο τράπεζα, στον οποίο οι καταθέσεις είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού 1.500 ευρώ.
2. Στην περίπτωση φορολογουμένων, μισθωτών ή συνταξιούχων, ο ως άνω λογαριασμός είναι αποκλειστικά αυτός της μισθοδοσίας ή της, σύνταξης ή αυτός στον οποίο κατατίθενται τα ασφαλιστικά βοηθήματα κατά περίπτωση.
3. Για τη γνωστοποίηση, στη Φορολογική Διοίκηση, του μοναδικού ακατάσχετου τραπεζικού του λογαριασμού, ο ενδιαφερόμενος πολίτης υποβάλλει ηλεκτρονικά Αίτηση / Υπεύθυνη Δήλωση, μέσω TAXISnet, με την οποία ενημερώνει για τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού δηλώνει  (σε μορφή IBAN). Αν σε περίπτωση που ο λογαριασμός που έχει δηλωθεί κλείσει  ή εφόσον επιθυμεί την αλλαγή του παλαιού λογαριασμού με νέο ο πολίτης οφείλει να το δηλώσει αμέσως πάλι με την ίδια διαδικασία.

4. Ο ενδιαφερόμενος οφείλει να έχει εξασφαλίσει ότι το πιστωτικό ίδρυμα έχει ήδη συσχετισμένο τον Α.Φ.Μ. του με τον λογαριασμό IBAN που ως (συν)δικαιούχος προτίθεται να δηλώσει στο TAXISnet.

Κατά την συμπλήρωση της δήλωσης πρέπει να προσέχουμε τα εξής:

-Ο Α.Φ.Μ. να αντιστοιχεί σε αυτόν που έχει για μας η τράπεζα(δηλαδή μπορεί να έχει γίνει κάποιο λάθος)

- Ο δηλωθέν τραπεζικός λογαριασμός του αιτούντος να είναι στο όνομά του (πρέπει να δίνουμε τραπεζικό λογαριασμό στον οποίο είμαστε τουλάχιστον συνδικαιούχοι και όχι κάποιου άλλου συγγενή μας).

-Ο λογαριασμός  να είναι ενεργός.

-Ο αιτών που είναι μισθωτός ή συνταξιούχος να δηλώνει τον λογαριασμό μισθοδοσίας/συνταξης.

Γενικά δε πρέπει να γνωρίζουμε ότι ο τραπεζικός λογαριασμός μισθοδοσίας προστατεύεται:

α. αν πρόκειται για δανειστές, τράπεζες κλπ ΜΟΝΟ μέχρι του ύψους  του ενός μισθού ή σύνταξης και ΜΟΝΟ για μια μέρα μετά την κατάθεση (ημέρα κατάθεσης + την επόμενη).

β. αν πρόκειται για ικανοποίηση διατροφής συζύγου, τέκνων (κλπ όμοιων απαιτήσεων), επιτρέπεται κατάσχεση έως 50% μάξιμουμ του μισθού – σύνταξης.

γ. αν πρόκειται για επίδομα ανεργίας είναι εξ ολοκλήρου ακατάσχετο.

 Σε περίπτωση κατάσχεσης κοινού τραπεζικού λογαρισμού από τραπεζα, το καταναλωτικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι, ο καθένας από τους δικαιούχους χρηματικής κατάθεσης σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό, είναι δικαιούχος του συνόλου των χρημάτων που κατατέθηκαν στο λογαριασμό αυτό και μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς τη σύμπραξη των λοιπών συνδικαιούχων. Αντιστοίχως, η Τράπεζα δικαιούται να δεσμεύσει ποσά από έναν τέτοιο λογαριασμό έναντι απαίτησης που τυχόν έχει κατά ενός εκ των συνδικαιούχων.

* H ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ  ΧΡ.  ΜΗΛΙΟΥ είναι ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ ΠΑΡ’ΕΦΕΤΑΙΣ ΑΘΗΝΩΝ, Τηλ. 6945-028153, e-mail :natmil@otenet.grfb: Αναστασία Μήλιου