ΜΠρΑθ 122/2015 - Ανακοπή του άρθρου 632 ΚΠολΔ κατά
διαταγής πληρωμής από οφειλόμενα κοινόχρηστα: "Έως την πρόσφατη εισαγωγή
του ν. 4055/2012, η ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής εκδικαζόταν ανέκαθεν με
τη διαδικασία εκείνη, τακτική ή ειδική, όπου υπαγόταν η απαίτηση για την οποία
εκδόθηκε η διαταγή πληρωμής. Η λύση αυτή προέκυπτε, πέρα από την ίδια τη φύση
της απαίτησης, για την οποία εκδόθηκε η διαταγή πληρωμής, και από τη διάταξη
της § 3 του άρθρου 632 ΚΠολΔ -όπως ίσχυε πριν απαλειφθεί με τις
διατάξεις του ν. 4055/2012, σύμφωνα με την οποία «αν η διαφορά από την
απαίτηση, για την οποία έχει εκδοθεί η διαταγή πληρωμής, δικάζεται σύμφωνα με
ειδική διαδικασία, η ανακοπή εκδικάζεται κατά τις διατάξεις της ειδικής αυτής
διαδικασίας»
[Π. Αρβανιτάκης, Η διαταγή πληρωμής κατά τον Κώδικα Πολιτικής
Δικονομίας (2012), § ΧΜ.Δ, σ. 347]. Με το άρθρο 14 § 1 ν. 4055/2012 (που κατά
το άρθρο 110 § 20 του νόμου αυτού ισχύει από 12.5.2012) καταργήθηκε πλέον η
παλαιά διάταξη της § 3 του άρθρου 632 ΚΠολΔ, ενώ εισήχθη νέα § 2 στην ίδια
διάταξη, η οποία προβλέπει ότι «(η) άσκηση της ανακοπής, η συζήτηση της οποίας
προσδιορίζεται υποχρεωτικά εντός εξήντα ημερών ή εντός ενενήντα ημερών αν ο
διάδικος διαμένει στην αλλοδαπή ή έχει άγνωστη διαμονή, και εκδικάζεται σύμφωνα
με τις διατάξεις ; . των άρθρων 643 και 591 παράγραφος 1 περίπτωση α΄ ΚΠολΔ».
Δεδομένου ότι, αντίθετα με ό,τι αναφέρει η Αιτιολογική Εκθεση επί του
Σχεδίου Νόμου, η νέα § 2 παραπέμπει αποκλειστικά στο άρθρο 643 ΚΠολΔ (παράλληλα
με την εφαρμογή του άρθρου 591 § 1 εδ. α΄ ΚΠολΔ), και όχι συλλήβδην
στην ειδική διαδικασία των πιστωτικών τίτλων (ή των άρθρων 635 επ. ΚΠολΔ),
το ζήτημα της προσήκουσας διαδικασίας εκδίκασης της ανακοπής κατά διαταγής
πληρωμής παραμένει, μετά την κατάργηση της παλαιάς § 3 του άρθρου 632 ΚΠολΔ,
κατ' αρχήν αδιευκρίνιστο (βλ. Π. Αρβανιτάκη, ό.π., § ΧΙΙ.Δ, σ. 347). Η
αμφισβήτηση που δημιουργήθηκε, μάλιστα, εν όψει της ανωτέρω κακότεχνης
διατύπωσης του νόμου, έδωσε αφορμή να διατυπωθούν ποικίλες απόψεις στα πλαίσια
της επιστήμης αναφορικά με το ζήτημα αυτό (βλ. αναλυτικά για τη διχογνωμία το
έγγραφο που εξέδωσε το Τριμελές Συμβούλιο Διοίκησης του Ειρηνοδικείου Αθηνών,
που τιτλοφορείται «Αρθρο 632 ΚΠολΔ - Διαδικασία εκδίκασης ανακοπών
κατά διαταγής πληρωμής», όπου και παράθεση των υποστηριζόμενων απόψεων). Κατά
την άποψη, την οποία το παρόν Δικαστήριο προκρίνει ως ορθότερη, (βλ. Π.
Αρβανιτάκη, ό.π., § ΧΙΙ.Δ, σ. 347 --348- Β. Βαθρακοκοίλη, ΕρμΚΠολΔ -
Οι τροποποιήσεις του ν. 4055/2012, άρθρο 632 αριθ. 55, 72 και 77, σ. 81, 87 και
88, αντίστοιχα το ανωτέρω έγγραφο του ΤριμΣυμβΔιοικΕιρΑΘ) υποστηρίζεται
ότι εφόσον μετά την τροποποίηση της § 3 του άρθρου 632 ΚΠολΔ δεν
γίνεται πλέον διάκριση της διαδικασίας, που θα ακολουθηθεί, με κριτήριο την
απαίτηση για την οποία εκδόθηκε η διαταγή πληρωμής, αλλά
ούτε καθιερώνεται ρητά ειδική διαδικασία για την εισαγωγή και
εκδίκαση της ανακοπής, δεδομένου ότι αν ο νομοθέτης ήθελε να είναι αυτή των
πιστωτικών τίτλων θα παρέπεμπε στο σύνολο των σχετικών διατάξεων και όχι μόνο
σε εκείνη του άρθρου 643 ΚΠολΔ(ενώ παράλληλα δεν τροποποιεί και εκείνη του
άρθρου 635 του ίδιου Κώδικα, όπου ρητά αναφέρονται οι διαφορές που μπορούν να
εκδικαστούν με τη διαδικασία των πιστωτικών τίτλων), εφαρμόζεται κατ' αρχήν η
τακτική διαδικασία ή η προβλεπόμενη από τη φύση της απαίτησης ειδική
διαδικασία, με τις αποκλίσεις όμως που εισάγονται από το πλέγμα των διατάξεων
των άρθρων 591 § 1 εδ. α , 632 § 2, 643, 649 και 650 ΚΠολΔ. Η άποψη
αυτή ενισχύεται και από το γεγονός της συνεφαρμογής στην ανακοπή του
άρθρου, 632 ΚΠολΔ και των γενικών διατάξεων για τις ανακοπές των
άρθρων 588 έως 585 ΚΠολΔ, όπου επίσης καθιερώνεται κατ' αρχήν για την
εκδίκασή τους η τακτική διαδικασία, εκτός αν βάσει ειδικών διατάξεων ορίζεται η
τήρηση ειδικής διαδικασίας (βλ. το ανωτέρω έγγραφο του ΤριμΣυμβΔιοικΕιρΑΘ).
Επιχείρημα υπέρ της γνώμης αυτής μπορεί να συναχθεί και από την αντίστοιχη
ανακοπή κατά της εκτέλεσης, κατά το άρθρο 933 ΚΠολΔ, η οποία, παρά την
απουσία ρητής ρύθμισης, υπάγεται, όπως γίνεται δεκτό, κατ’ αρχήν στην τακτική
διαδικασία, εκτός και αν για τη διάγνωση της αξίωσης, για την οποία
επισπεύδεται η εκτέλεση, εφαρμόζεται ειδική διαδικασία, οπότε αυτή ακολουθείται
και για την εκδίκαση της ανακοπής (Π. Αρβανιτάκης,ό.π., § XII.Δ, σ. 348).
Παράλληλα επισημαίνεται (βλ. το ανωτέρω έγγραφο του ΤριμΣυμβΔιοικΕιρΑΘ),
ότι με την υιοθέτηση της συγκεκριμένης άποψης εξυπηρετείται και ο σκοπός του
νομοθέτη για κοινή δικονομική αντιμετώπιση των ανακοπών κατά διαταγής πληρωμής
και εκείνης κατά της εκτέλεσης, όπου επίσης κατά την εκδίκαση της ακολουθείται
η ίδια διάκριση, αφού με το άρθρο 19 του ν. 4055/2012 προστέθηκε στο άρθρο 937 ΚΠολΔ και
τρίτη παράγραφος, ομοίου περιεχομένου με εκείνη του εδ. β' της § 2 άρθρου
632 ΚΠολΔ (βλ. για την παραπάνω άποψη το
ως άνω έγγραφο του ΤριμΣυμβΔιοικΕιρΑΘ).
Περαιτέρω, κατά το άρθρο 218 παρ. 1 ΚΠολΔ περισσότερες απαιτήσεις του
ιδίου ενάγοντος κατά του ιδίου εναγομένου, οι οποίες πηγάζουν από την ίδια ή
διαφορετική αιτία, αφορούν τον ίδιο ή διαφορετικό λόγο, μπορούν να ενωθούν στο
ίδιο δικόγραφο της αγωγής: α) αν δεν είναι αντιφατικές μεταξύ τους, β) αν στο
σύνολο τους υπάγονται λόγω ποσού στο δικαστήριο που εισάγονται, γ) αν υπάγονται
στο ίδιο είδος διαδικασίας και ε) αν η σύγχρονη εκδίκασή τους δεν επιφέρει
σύγχυση...Οι ανακόπτουσες, στο δικόγραφο της υπό κρίση ανακοπής, σωρεύουν, αφενός μεν την ανακοπή του άρθρου 632 ΚΠολΔ, αφετέρου δε την ανακοπή του άρθρου 933 ΚΠολΔ. Η σώρευση αυτή είναι επιτρεπτή, διότι οι ανακοπές αυτές υπάγονται στην καθ' ύλη και κατά τόπο αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου, στο αυτό είδος διαδικασίας, η οποία είναι αυτή των μισθωτικών διαφορών, σύμφωνα και με τα εκτεθέντα στην παραπάνω μείζονα σκέψη, εφόσον η βασική απαίτηση, εφ' ης εκδόθηκε η με αριθ. 3659/2013 διαταγής πληρωμής, αφορά οφειλή από καθυστερούμενα κοινόχρηστα, εν τέλει δε η συνεκδίκασή τους, δεν επιφέρει σύγχυση, δηλαδή εν προκειμένω, συντρέχουν οι εκ του άρθρου 218 παρ. 1 ΚΠολΔ, επιβαλλόμενες προϋποθέσεις για τη σώρευση τους... "(dsa.gr)
Σχόλια