Τη θέσπιση εμποδίων πρόσβασης των πολιτών στα δικαστήρια
καταγγέλλει η Ένωση των Διοικητικών Δικαστών με το από 28/2/2015 ψήφισμα της Τακτικής της Γενικής Συνέλευσης. Το ψήφισμα έχει ως εξής: «Εκφράζουμε την πεποίθηση ότι
συνιστά επικίνδυνο αποπροσανατολισμό, τόσο της κοινής γνώμης, όσο και των
εμπλεκόμενων με τη Δικαιοσύνη φορέων, η μονομερής ενασχόληση με την ποσοτική
απόδοση των δικαστηρίων. Είναι κρισιμότερο να αναδειχθούν τα πραγματικά αίτια
της υπερσυσώρευσης υποθέσεων στα δικαστήρια, που εντοπίζονται ιδίως στις
κοινωνικο-οικονομικές ανισορροπίες, που εκφράζονται στους ίδιους τους νόμους
και τον τρόπο νομοθέτησής τους.
Η νομοθετική πρακτική της θέσπισης ολοένα
περισσότερων εμποδίων πρόσβασης των πολιτών στα δικαστήρια, καθώς και της
συρρίκνωσης του δικαστικού ελέγχου, ιδίως επί διοικητικών πράξεων που
επιβάλλουν οικονομικά βάρη, με σκοπό την "επιτάχυνση" και την κάλυψη
των ταμειακών αναγκών του κρατικού προϋπολογισμού, καθιστούν την προσφυγή στη
δικαιοσύνη δυσχερή, αναποτελεσματική, και συχνά μάταιη.
Και ενώ, αναμφισβήτητα, υπάρχουν περιθώρια διαδικαστικών
αλλαγών στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, που μπορούν να οδηγήσουν σε
εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου, ωστόσο, πρέπει, παράλληλα, να δοθεί η βαρύτητα
που αρμόζει στη βελτίωση της ποιότητας των διατυπούμενων δικαστικών κρίσεων,
ώστε αυτές να εκπληρώνουν τις ουσιαστικές ανάγκες της Κοινωνίας για δικαιοσύνη.
Προς την κατεύθυνση αυτή, είναι απαραίτητη η εμπέδωση συνθηκών πραγματικής
δικαστικής ανεξαρτησίας εντός των κόλπων της δικαιοσύνης, που θα επιτρέψουν και
θα εμπνεύσουν το δικαστή να επιτελέσει το δύσκολο έργο του. Οι πανταχόθεν
ασφυκτικές πιέσεις που ασκούνται στους δικαστές για κορύφωση της ποσοτικής τους
απόδοσης πέραν των ανθρώπινων ορίων τους και των ορίων ασφαλείας του
δικαιοδοτικού συστήματος, καθώς και η εγκαθίδρυση συνθηκών ιεραρχικής υποταγής
των δικαστών, υποσκάπτουν ευθέως τη δικαστική λειτουργία.
Ενόψει αυτών, θεωρούμε επιβεβλημένα Α) τον εξορθολογισμό του
ίδιου του ουσιαστικού διοικητικού νόμου, ιδίως όταν δι΄αυτού επιβάλλονται στους
πολίτες οικονομικές επιβαρύνσεις, Β) την άρση των υπέρμετρων κωλυμάτων
πρόσβασης των πολιτών στη δικαιοσύνη (π.χ. υψηλό κόστος, αυστηρές προϋποθέσεις
παραδεκτού), καθώς και την αποφυγή θέσπισης νέων - αμφίβολης
αποτελεσματικότητας και αμεροληψίας, όπως το σύστημα γενικευμένων ενδικοφανών
διαδικασιών, Γ) την απόσυρση των ρυθμίσεων του ν.3900/2010, που καθιέρωσαν
δυσμενέστερη δικονομική αντιμετώπιση των φορολογικών και εν γένει χρηματικών
διαφορών (άρθρα 79 και 202 ΚΔΔμίας), Δ) την προώθηση εναλλακτικών μέτρων
κράτησης, για τους αλλοδαπούς πολίτες, κατά τις επιταγές του ν.3907/2011, καθώς
και τη βελτίωση των υφιστάμενων συνθηκών κράτησης, Ε) την κατάργηση των
απαξιωτικών και δυσλειτουργικών ρυθμίσεων του ν. 4055/2012, που αφορούν τους
Κανονισμούς εσωτερικής υπηρεσίας των δικαστηρίων και το εν ευρεία εννοία
πειθαρχικό δίκαιο των δικαστών, ΣΤ) την αντικατάσταση του θεσμού της πιλοτικής
δίκης με διαδικασίες που επιφέρουν μικρότερο "κόστος" στο διάχυτο
έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων από το φυσικό δικαστή, και Ζ) τον
εκσυγχρονισμό της λειτουργικής οργάνωσης της διοικητικής δικαιοσύνης».
Σχόλια