AΠ
145/2014 – Συγχώνευση Ποινών: «Κατά τη διάταξη του άρθρου 551 του Κ.Π.Δ., αν
πρόκειται να εκτελεσθούν κατά του ίδιου προσώπου περισσότερες αμετάκλητες
καταδικαστικές αποφάσεις για διαφορετικά εγκλήματα που συρρέουν, εφαρμόζονται
οι ορισμοί του ποινικού νόμου για τη συρροή, δηλαδή τα άρθρα 94 επ. αυτού και
κατά της αποφάσεως που καθορίζει συνολική ποινή επιτρέπεται αναίρεση στον
καταδικασμένο και τον Εισαγγελέα, για τους περιλαμβανόμενους στο άρθρο 510 παρ.
1 του Κ.Π.Δ. λόγους.
Εξάλλου κατά το άρθρο 94 παρ. 1 του Π.Κ. κατά του υπαίτιου
δύο η περισσότερων εγκλημάτων, που πραγματώθηκαν με δύο ή περισσότερες πράξεις,
που τιμωρούνται κατά το νόμο με πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές,
επιβάλλεται μετά την επιμέτρηση τους συνολική ποινή, η οποία αποτελείται από τη
βαρύτερη από τις συντρέχουσες ποινές, επαυξημένη από τις άλλες συντρέχουσες
ποινές. Η επαύξηση όμως αυτή δεν μπορεί να είναι ανώτερη από τα 3/4 του
αθροίσματος των συντρεχουσών αυτών, ούτε μπορεί η συνολική ποινή να ξεπεράσει
τα είκοσι πέντε έτη όταν πρόκειται για κάθειρξη, τα δέκα έτη όταν πρόκειται για
φυλάκιση και τους έξι μήνες όταν πρόκειται για κράτηση. Περαιτέρω κατά το άρθρο
97 του ίδιου κώδικα η παραπάνω διάταξη του άρθρου 94 παρ. 1 εφαρμόζεται και
όταν κάποιος, προτού εκτιθεί ολοκληρωτικά ή παραγραφεί ή χαρισθεί η ποινή που
του επιβλήθηκε για κάποια αξιόποινη πράξη, καταδικασθεί για άλλη αξιόποινη
πράξη οποτεδήποτε και αν αυτή τελέσθηκε. Όπως δε προκύπτει από τις διατάξεις
των άρθρων 105, 108 και 109 του Π.Κ. η υπό τον όρο της ανακλήσεως χορηγούμενη
απόλυση του καταδίκου σε στερητική της ελευθερίας ποινή δεν αποτελεί απαλλαγή
από την ποινή, αλλά στάδιο εκτελέσεως της, που επιδιώκει την αποτροπή υποτροπής
με τη βελτίωση του καταδίκου και την κοινωνική του αποκατάσταση (Ολ.Α.Π.
106/1991). Επομένως μπορεί η ποινή στην οποία αυτή αναφέρεται, να συγχωνευθεί
με άλλες ποινές αν συναντάται με αυτές κατά την εκτέλεση και εφόσον οι εν λόγω
ποινές δεν αναφέρονται σε εγκλήματα που τελέσθηκαν κατά τη διάρκεια της
δοκιμασίας, διότι τότε επέρχεται άρση της αναστολής και οι ποινές εκτίονται
αθροιστικώς. Το δικαστήριο υποχρεούται κατά νόμο να προβεί στον καθορισμό
συνολικής ποινής και στην περίπτωση εκείνη κατά την οποία συναντώνται στην
εκτέλεση στερητικές της ελευθερίας ποινές των οποίων ζητείται η προσμέτρηση,
κατ' άρθρο 551 ΚΠΔ, με άλλες συρρέουσες ποινές για τις οποίες έχει καθορισθεί
συνολική ποινή που εξαντλεί το ανώτατο όριο των 25 ετών επί καθείρξεως ή των
δέκα ετών επί φυλακίσεως. Στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο πρέπει να προβεί
στον καθορισμό νέας συνολικής ποινής με ποινή βάση εκείνη των 25 ετών κάθειρξης
η δέκα ετών φυλάκισης, που δεν θα διασπασθεί γιατί είναι η βαρύτερη, στην οποία
θα προσμετρήσει και τις λοιπές μη προσμετρηθείσες ποινές που φέρονται προς
εκτέλεση. Η συνολική ποινή όμως που θα επιβληθεί τελικά, παρά τις προσαυξήσεις,
δεν μπορεί και πάλι να υπερβαίνει το ανώτατο όριο των 25 ετών κάθειρξης ή δέκα
ετών φυλάκισης, που προβλέπεται από το άρθρο 94 παρ 1 Π Κ, γιατί απαγορεύεται
ρητά κάθε υπέρβαση ταυ ορίου αυτού επί συρροής εγκλημάτων, χωρίς διάκριση της
βαρύτητας ή του αριθμού αυτών. Ο τρόπος αυτός καθορισμού συνολικής ποινής
επιβάλλεται από το νόμο και δεν μπορεί να τον αρνηθεί το δικαστήριο, αφού δεν
αναγνωρίζεται η συνέκτιση των ποινών, ενώ εξάλλου αντίκειται στις εκτεθείσες
ουσιαστικές ποινικές διατάξεις περί ποινής η ξεχωριστή εκτέλεση των ποινών που
δεν προσμετρήθηκαν, καίτοι έχουν συναντηθεί κι' αυτές στην εκτέλεση (ΑΠ
1684/1997). Η συγχωνευτική απόφαση, έστω και αν είναι εσφαλμένη, όταν καταστεί
αμετάκλητη δεσμεύει, δηλαδή παράγει οιονεί δεδικασμένο κατ' ανάλογη εφαρμογή
του άρθρου 57 Κ.Π.Δ. και δεν συγχωρείται επάνοδος επί του κριθέντος επί της
αποφάσεως αυτής ζητήματος κατά το αρθρ. 551 ΚΠΔ, ούτε μπορεί να διορθωθεί με
άλλη αντίστοιχη απόφαση γιατί στην περίπτωση αυτή το δικαστήριο υπερβαίνει την
δικαιοδοσία του (ΑΠ 962/1982, ΑΠ 157/1957). Η εκτεθείσα άποψη ότι η συνολική
ποινή είναι μία και νομικώς ενιαία και μόνον αυτή εκτελείται και συγχωνεύεται
όταν συναντάται κατά την εκτέλεση με άλλες ποινές, δεν αναιρείται εκ του ότι η
απόφαση που επέβαλε αυτή την ποινή δεν θεωρείται καταδικαστική, σύμφωνη με το
γράμμα της διατάξεως του άρθρου 551 ΚΠΔ, που προβλέπει την εφαρμογή των περί
συρροής ορισμών του ποινικού κώδικα, στην περίπτωση συναντήσεως κατά την
εκτέλεση περισσοτέρων αμετακλήτων καταδικαστικών αποφάσεων κατά του ιδίου
προσώπου. Και δεν αναιρείται η άποψη αυτή διότι η ανωτέρω διατύπωση του άρθρου
551 ΚΠΔ, αναφέρεται στο συνήθως συμβαίνον, δηλ. στην απλή περίπτωση της
συναντήσεως κατά την εκτέλεση καταδικαστικών αποφάσεων που επέβαλλαν μία ποινή
στον ίδιο καταδικασθέντα χωρίς να συντρέξει και απόφαση που επέβαλε συνολική
ποινή». (areiospagos.gr)
Σχόλια