Mε αφορμή την απόφαση στην υπόθεση C-392/13 Andrés Rabal
Cañas κατά Nexea Gestión Documental SA, Fondo de Garantia Salarial το
Δικαστήριο της ΕΕ προβαίνει σε ερμηνεία του ορισμού των ομαδικών απολύσεων. Σύμφωνα
με την Οδηγία 98/59/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Ιουλίου 1998, για προσέγγιση
των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν τις ομαδικές απολύσεις της Ένωσης,
σε περίπτωση που ο εργοδότης σκοπεύει να προβεί σε ομαδικές απολύσεις,
υποχρεούται να προβεί εγκαίρως σε διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των
εργαζομένων, προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία.
Ως «ομαδικές απολύσεις» νοούνται,
μεταξύ άλλων, οι απολύσεις που πραγματοποιεί ο εργοδότης για έναν ή
περισσότερους λόγους, οι οποίοι δεν έχουν σχέση με το πρόσωπο των εργαζομένων,
σε περίπτωση που ο αριθμός των απολύσεων ανέρχεται, εντός ενενήντα ημερών, σε
τουλάχιστον είκοσι, ανεξάρτητα από τον αριθμό των συνήθως απασχολουμένων στις
οικείες επιχειρήσεις. Η οδηγία δεν εφαρμόζεται επί ομαδικών απολύσεων που
πραγματοποιούνται στο πλαίσιο συμβάσεων εργασίας που συνάφθηκαν για ορισμένο
χρόνο ή για ορισμένη εργασία, εκτός αν οι απολύσεις αυτές πραγματοποιηθούν πριν
τη λήξη ή την εκτέλεση των συμβάσεων αυτών…
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει, καταρχάς, ότι οσάκις ο
επιχειρηματικός φορέας περιλαμβάνει πλείονες μονάδες, «επιχείρηση» κατά την
έννοια της οδηγίας είναι η μονάδα στην οποία οι απολυθέντες εργαζόμενοι ήταν
τοποθετημένοι για να ασκούν τα καθήκοντά τους. Επομένως, λαμβάνεται υπόψη ο
αριθμός των απολύσεων που έχουν πραγματοποιηθεί σε κάθε εγκατάσταση της ίδιας
επιχειρήσεως χωριστά.
Το Δικαστήριο αποφαίνεται ότι είναι αντίθετη στην οδηγία
εθνική κανονιστική ρύθμιση η οποία καθιερώνει ως μόνη μονάδα αναφοράς την
επιχείρηση αντί της εγκαταστάσεως, εφόσον η εφαρμογή του κριτηρίου αυτού έχει
ως συνέπεια τη μη εφαρμογή της προβλεπόμενης από την οδηγία διαδικασίας
ενημερώσεως και διαβουλεύσεως, παρά το γεγονός ότι οι απολύσεις θα
χαρακτηρίζονταν ως «ομαδικές», εάν ως μονάδα αναφοράς οριζόταν η εγκατάσταση. Η
αντικατάσταση του όρου «εγκατάσταση» [«επιχείρηση» στην οδηγία 98/59] από τον
όρο «επιχείρηση» μπορεί να θεωρηθεί ευνοϊκή για τους εργαζομένους μόνον εφόσον
πρόκειται για επιπρόσθετο στοιχείο, το οποίο δεν συνεπάγεται άρση ή περιορισμό
της προστασίας που παρέχεται στους εργαζομένους σε περίπτωση που συμπληρώνεται
ο αριθμός των απολύσεων που απαιτείται, κατά την οδηγία, για τον χαρακτηρισμό
τους ως «ομαδικών απολύσεων»…
Όσον αφορά τον συνυπολογισμό των συμβάσεων που έχουν
συναφθεί για ορισμένο χρόνο ή ορισμένη εργασία, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η
εξαίρεση των λήξεων μεμονωμένων συμβάσεων εργασίας που έχουν συναφθεί για
ορισμένο χρόνο ή για ορισμένη εργασία από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας
προκύπτει σαφώς από το γράμμα και την οικονομία της οδηγίας. Συγκεκριμένα, οι
συμβάσεις αυτές δεν λήγουν με πρωτοβουλία του εργοδότη, αλλά βάσει των
διατάξεών τους ή βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, όταν λήγει η διάρκειά τους ή
όταν έχει ολοκληρωθεί η εργασία για την οποία έχουν συναφθεί. Συνεπώς, για να
διαπιστωθεί εάν έχουν πραγματοποιηθεί ομαδικές απολύσεις κατά την έννοια της
οδηγίας, δεν πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η λήξη τέτοιων συμβάσεων εργασίας.
Όσον αφορά, τέλος, το ζήτημα σχετικά με τους λόγους των ομαδικών απολύσεων, το
Δικαστήριο κρίνει ότι, για να διαπιστωθεί εάν έχουν πραγματοποιηθεί ομαδικές
απολύσεις στο πλαίσιο συμβάσεων εργασίας που έχουν συναφθεί για ορισμένο χρόνο
ή για ορισμένη εργασία, δεν είναι απαραίτητο η αιτία των εν λόγω ομαδικών
απολύσεων απορρέει από το ίδιο πλαίσιο ομαδικών προσλήψεων ίδιας διάρκειας ή
για την ίδια εργασία. Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η οδηγία καθιερώνει ένα
μόνο ποιοτικό κριτήριο (να μην έχουν οι λόγοι της απολύσεως «σχέση με το
πρόσωπο των εργαζομένων»). Η θέσπιση άλλων κριτηρίων θα περιόριζε το πεδίο
εφαρμογής της οδηγίας και θα έθιγε τον σκοπό της, ο οποίος συνίσταται στην
προστασία των εργαζομένων σε περίπτωση ομαδικών απολύσεων. (curia.europa.eu)
Σχόλια