Πιλάτος και Ιησούς, Giorgio Agamben
Ποιος είναι ο Πόντιος Πιλάτος, ο επίτροπος της Ιουδαίας
ενώπιον του οποίου έγινε η δίκη του Ιησού, που οδήγησε στη Σταύρωση; Ένας
σκληρός και ανελέητος τύραννος ή ένας δειλός και διστακτικός υπάλληλος που
πείθεται τελικά από το Συνέδριο να
καταδικάσει έναν άνθρωπο, έστω κι αν ο ίδιος τον θεωρεί αθώο; Ένα σαρκαστικό
και αποδομητικό προσωπείο που εκφωνεί μερικές αξιομνημόνευτες φράσεις («Τι
εστίν αλήθεια;», «Ίδε ο άνθρωπος!», «Ο γέγραφα, γέγραφα») ή μια αυστηρή
θεολογική μορφή, δίχως την οποία δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί το δράμα του
Πάθους;
Παρακολουθώντας τη δίκη σκηνή προς
σκηνή, ο Αγκάμπεν προτείνει μια πρωτότυπη και ακριβολόγο ανάγνωση. Στον διάλογο
του Πιλάτου και του Ιησού έρχονται αντιμέτωποι δυο κόσμοι και δυο βασίλεια: η
ιστορία και η αιωνιότητα, το ιερό και το βέβηλο, η κρίση και η σωτηρία.
Στο δοκίμιο αυτό, ο Giorgio Agamben συσχετίζει τις
αντιστικτικές μορφές του Πιλάτου και του Ιησού. Με βάση τα τέσσερα κανονικά και
κάποια απόκρυφα Ευαγγέλια, τα γραπτά του Αυγουστίνου, του Δάντη, του Θωμά
Ακινάτη, του Κίρκεγκωρ, του Πασκάλ, αλλά και νομικών, ο φιλόσοφος ανασυνθέτει βήμα
προς βήμα τη δίκη εναντίον του Ιησού και, εστιάζοντας ιδίως στο Ευαγγέλιο του
Ιωάννη, φωτίζει τον νομικό, φιλοσοφικό και θρησκευτικό διάλογο μεταξύ του
επιτρόπου της Ιουδαίας και του υιού του Θεού. Η αντιπαράθεση δεν είναι τόσο
ανάμεσα στην αλήθεια και τον σκεπτικισμό, την πίστη και τη δυσπιστία, αλλά
ενδεχομένως, προτείνει ο φιλόσοφος, ανάμεσα σε δύο διαφορετικές αντιλήψεις της
αλήθειας. Ενδιαφέρουσα είναι η διαίρεση της αφήγησης του κατά Ιωάννη ευαγγελίου
σε επτά σκηνές μέσα και έξω από το πραιτώριο (σε διάστημα περίπου πέντε ωρών),
οπότε λαμβάνει χώρα ο διάλογος Πιλάτου και Ιησού. Τέλος, ο Αγκάμπεν αφιερώνει
μερικές σελίδες στις αμφιβολίες ορισμένων νομικών για το αν η δίκη του Ιησού
μπορεί να θεωρηθεί ορθή ή μη, σύμφωνα με τη ρωμαϊκή δικαιϊκή διαδικασία. [εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, Πιλάτος και Ιησούς του Giorgio Agamben σε μετάφραση της Δέσποινας Λαμπαδά].(culturenow.gr)
Σχόλια