Παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τη μη μεταφορά της Οδηγίας για τον ενιαίο ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό χώρο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα, το Λουξεμβούργο και τη Ρουμανία στο Δικαστήριο της ΕΕ για τη μη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας 2012/34/ΕΕ για τη δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου.

Η οδηγία στοχεύει στην ενίσχυση του ρόλου των εθνικών ρυθμιστικών φορέων στον τομέα των σιδηροδρόμων, ιδίως όσον αφορά την αρμοδιότητά τους για τις σιδηροδρομικές υποδομές, όπως οι τερματικοί και

άλλοι σταθμοί. Ζητεί από τα κράτη μέλη να συνάπτουν πολυετείς συμβάσεις με τους διαχειριστές έργων υποδομής, στις οποίες να καθορίζονται οι εκατέρωθεν υποχρεώσεις όσον αφορά τη διάρθρωση των πληρωμών και την ποιότητα υπηρεσιών των υποδομών που παρέχονται στις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις. Η οδηγία περιλαμβάνει επίσης απαιτήσεις για την εξασφάλιση οικονομικής διαφάνειας, ώστε οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις και οι διαχειριστές των έργων υποδομής να τηρούν και να δημοσιεύουν χωριστούς λογαριασμούς και να ελέγχουν τη ροή κεφαλαίων.

Τα κράτη μέλη ήταν υποχρεωμένα να θέσουν σε ισχύ τα αναγκαία μέτρα συμμόρφωσης με την εν λόγω οδηγία έως τις 16 Ιουνίου 2015. Δεδομένου ότι η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο και η Ρουμανία δεν συμμορφώθηκαν, η Επιτροπή απέστειλε στα κράτη αυτά προειδοποιητική επιστολή τον Ιούλιο του 2015 και αιτιολογημένη γνώμη τον Φεβρουάριο του 2016. Επειδή δεν έχουν ακόμη θεσπιστεί τα εθνικά μέτρα μεταφοράς της οδηγίας, η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει τα εν λόγω κράτη μέλη στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Με βάση τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 260 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), η Επιτροπή θα ζητήσει από το Δικαστήριο να επιβάλει ημερήσια χρηματική ποινή στην Ελλάδα, το Λουξεμβούργο και τη Ρουμανία έως ότου η οδηγία μεταφερθεί πλήρως στην εθνική νομοθεσία. Η Επιτροπή προτείνει την επιβολή ημερήσιας χρηματικής ποινής ύψους 30.310,80 € στην Ελλάδα, 8.710,00 € στο Λουξεμβούργο και 29.091,40 € στη Ρουμανία.

Ιστορικό: Μετά τη δημοσίευση της οδηγίας 2012/34/ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2012, η Επιτροπή εξέδωσε μια σειρά εκτελεστικών πράξεων. Η μη μεταφορά της οδηγίας μπορεί να κατακερματίσει την εσωτερική αγορά και να παρεμποδίσει τη συνεκτική εφαρμογή των πράξεων παραγώγου δικαίου που εκδίδονται βάσει αυτής.

Σε περίπτωση μη μεταφοράς ή ελλιπούς μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, το Δικαστήριο μπορεί να επιβάλει την καταβολή χρηματικής ποινής από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ή από άλλη ημερομηνία που θα καθορίσει το ίδιο, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η μεταφορά της οδηγίας. Το Δικαστήριο είναι ελεύθερο να καθορίζει το ύψος και τον τρόπο καταβολής της χρηματικής ποινής που απαιτείται για να ασκηθεί πίεση στο κράτος μέλος, ώστε αυτό να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία. Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό που έχει ορίσει η Επιτροπή. Η χρηματική ποινή υπολογίζεται βάσει μαθηματικού τύπου, σύμφωνα με τον οποίο πολλαπλασιάζονται τα εξής στοιχεία:

- ο συντελεστής σοβαρότητας

- η διάρκεια της παράβασης

- ο συντελεστής «n» (ο οποίος ποικίλλει ανά κράτος μέλος και υπολογίζεται βάσει του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ)

- ένα κατ’ αποκοπή ποσό το οποίο ανέρχεται σε 670 € την ημέρα.

Σημειώνεται ότι στις 20/7/2016 εισήχθη στη Βουλή το σχέδιο νόμου «Εναρμόνιση της νομοθεσίας με την Οδηγία 2012/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Νοεμβρίου 2012 για τη δημιουργία ενιαίου ευρωπαϊκού σιδηροδρομικού χώρου (ΕΕ L343/32 της 14.12.2012) και άλλες διατάξεις» χωρίς να έχει ακόμη ψηφιστεί.