Αθέμιτη αντιγραφή, χρήση και αποκάλυψη σε τρίτους θεμάτων πανελληνίων εξετάσεων - Παράβαση καθήκοντος

Τρ.Πλημ.Καλαμάτας 127/2016: Αθέμιτη αντιγραφή, χρήση και αποκάλυψη σε τρίτους στοιχείων Η/Υ που συνιστούν κρατικά απόρρητα (άρ. 370Β ΠΚ). Παράβαση καθήκοντος (άρ. 259 ΠΚ), ηθική αυτουργία και άμεση συνέργεια σε αυτήν: Το έγκλημα του άρ. 370Β παρ. 1-2 ΠΚ διώκεται μόνο κατόπιν εγκλήσεως (άρ. 370Β παρ. 4 ΠΚ), η οποία υποβάλλεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρ. 117 επ. ΠΚ. Η έγκληση έχει διφυή νομικό χαρακτήρα, αποτελεί δηλαδή θεσμό τόσο ουσιαστικού δικαίου, αφού η παραμέληση της υποβολής της από τον παθόντα εντός τρίμηνης προθεσμίας

από τότε που έλαβε γνώση της πράξεως και του υπαιτίου της οδηγεί στην εξάλειψη του αξιοποίνου της πράξεως, όσο και δικονομικού δικαίου, καθόσον συνιστά δικονομική προϋπόθεση για την έγκυρη γένεση της ποινικής δίκης.

Αν η έγκληση, που υποβλήθηκε από τον παθόντα, αναφέρεται σε κατ’ έγκλησιν διωκόμενο έγκλημα, το οποίο φέρεται ότι διαπράχθηκε σε χρόνο προγενέστερο του τριμήνου της υποβολής της, πρέπει η γνώση του εγκαλούντος περί της πράξεως και του δράστη ή κάποιου συμμετόχου, από την οποία αρχίζει η τρίμηνη προθεσμία για την υποβολή της έγκλησης, να αιτιολογείται ειδικώς και εμπεριστατωμένως, η δε περί αυτού κρίση του δικαστηρίου, αναγόμενη στα πράγματα, είναι αναιρετικώς ανέλεγκτη. 

Όταν η έγκληση υποβλήθηκε μετά το τρίμηνο από της τελέσεως της πράξεως και το δικαστήριο την δέχεται ως εμπρόθεσμη, οφείλει να διαλάβει στην απόφασή του τα πραγματικά περιστατικά και τα αποδεικτικά μέσα, τα οποία αποδεικνύουν τον χρόνο γνώσεως, ώστε να θεωρηθεί εμπρόθεσμη. Για την κρίση του δικαστηρίου περί του εμπροθέσμου της εγκλήσεως, κυρίαρχο αποδεικτικό μέσο θα πρέπει να είναι αυτή η ίδια η έγκληση και όσα ισχυρίζεται ο εγκαλών σε αυτήν, όπως και όσα έγγραφα προσκομίζει αυτός προς επίρρωσίν της, επικουρικώς δε η επισκόπηση της δικογραφίας. 

Αν το δικαστήριο αμφιβάλλει αναφορικά με το εμπρόθεσμο, τότε, κατ’ εφαρμογήν της αρχής in dubio pro reo, θα πρέπει να θεωρήσει την έγκληση εκπρόθεσμη και, εφόσον πρόκειται για έγκλημα που διώκεται κατ’ έγκλησιν, να παύσει οριστικά την ποινική δίωξη, γιατί, διαφορετικά, υπερβαίνει την εξουσία του. 

Παύει οριστικά η ποινική δίωξη εις βάρος των κατηγορουμένων-εκπαιδευτικών ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου, οι οποίοι εφέροντο να έχουν τελέσει στις 18.5.2009 το έγκλημα του άρ. 370Β ΠΚ επί θεμάτων πανελληνίων εξετάσεων πριν αυτά κοινοποιηθούν από το Υπουργείο Παιδείας, αφού ο εγκαλών Διευθυντής της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης υπέβαλε έγκληση στις 23.10.2009, ενώ είχε λάβει γνώση της τελέσεως της πράξεως και των υπαιτίων αυτής ήδη στις 9.7.2009. Κηρύσσονται αθώοι της κατηγορίας για παράβαση καθήκοντος (άρ. 259 ΠΚ) οι κατηγορούμενοι-εκπαιδευτικοί, οι οποίοι εφέροντο κατά την ημέρα διεξαγωγής των πανελληνίων εξετάσεων να απέκτησαν, κατά παράβαση των οδηγιών του Υπουργείου Παιδείας, πρόσβαση στα θέματα εξέτασης πριν αυτά κοινοποιηθούν, καθόσον δεν αποδείχθηκε ότι προέβησαν στην ως άνω παράβαση ούτε, δευτερευόντως, ότι σκόπευαν στον προσπορισμό παρανόμου οφέλους είτε για τους ίδιους είτε για το εκπαιδευτήριο.

Εφόσον δεν στοιχειοθετείται αντικειμενικά η πράξη της παράβασης καθήκοντος από κοινού, για την οποία κατηγορούνται οι δύο πρώτοι των κατηγορουμένων, λόγω του περιορισμένου παρακολουθηματικού χαρακτήρα της συμμετοχής, δεν νοείται ποινική ευθύνη των λοιπών συγκατηγορουμένων τους ως ηθικών αυτουργών και αμέσων συνεργών στην πράξη των πρώτων. (Η απόφαση δημοσιεύεται στα Ποινικά Χρονικά 2016, 387.) (poinikachronika.gr)