Ειρηνοδικείο Καλαμάτας αρ. απόφασης 5/2016: Η τήρηση ωραρίου
από το δικηγόρο σε Δήμο αντίκειται στον Κώδικα Δικηγόρων και στην έννομη σχέση
που φέρει το χαρακτήρα έμμισθης εντολής με πάγια αντιμισθία και είναι ασυμβίβαστη
με την παροχή
εξαρτημένης εργασίας από δικηγόρο. Μη νόμιμη η περικοπή αποδοχών
σε βάρος δικηγόρων, οι οποίοι δεν λαμβάνουν «αποδοχές», αλλά «αμοιβή» συνιστάμενη
σε «πάγια αντιμισθία» και «επιδόματα».
«…Ο ενάγων εκθέτει ότι είναι δικηγόρος Καλαμάτας, από τον
Ιανουάριο του 1995 και ότι προσλήφθηκε από τον εναγόμενο, Δήμο, στις 23-4- 2007
ως νομικός του σύμβουλος με σύμβαση έμμισθης εντολής με πάγια αντιμισθία. Ότι
ενω παρείχε στο ακέραιο τις δικηγορικές του υπηρεσίες για λογαριασμό του
εναγομένου, Δήμου, εντούτοις ο εναγόμενος, επειδή αντέδρασε ο ενάγων, στην
απαίτησή του για τήρηση συγκεκριμένου ωραρίου και για υποβολή αίτησης για λήψη
κανονικής άδειας απουσίας, εξέδωσε πράξη περικοπής των αποδοχών του … και στη
συνέχεια ο εναγόμενος, Δήμος, κατήγγειλε τη σύμβαση έμμισθης εντολής που τους
συνέδεε….
Ούτως καθορίστηκε από το Γενικό Γραμματέα (του Δήμου)
πρόγραμμα, το οποίο προέβλεπε δύο βάρδιες δικηγόρου υπηρεσίας κάθε ημέρα,
τρίτος δικηγόρος που δεν θα είχε βάρδια θα προσδιόριζε ελεύθερα το ωράριό του,
με υποχρεωτική ωστόσο τετράωρη παρουσία του στο κατάστημα του Δήμου. Ο ενάγων
όμως αρνήθηκε να ακολουθήσει το ως άνω πρόγραμμα, αντιδρώντας στην απαίτηση του
εναγομένου, Δήμου, να τηρεί ωράριο και μάλιστα κυλιόμενο σε εβδομαδιαία βάση,
συναφώς δε, και στην απαίτηση αυτού να υποβάλλει αίτηση λήψης κανονικής άδειας
απουσίας από το δημοτικό κατάστημα, καθώς εκπλήρωνε στο ακέραιο τις υποχρεώσεις
του ως δικηγόρος του Δήμου. Για το λόγο αυτό, ο Δήμαρχος Καλαμάτας εξέδωσε την
υπ. αριθμ. πρωτ. 12808/3-6-2008 πράξη περικοπής αποδοχών του ενάγοντος…
Εν συνεχεία, ο εναγόμενος, Δήμος, κατήγγειλε τη σύμβαση
έμμισθης εντολής που τον συνέδεε με τον ενάγοντα με έγγραφο της 25-2-2009, που
επιδόθηκε στις 05-03-2009. Σύμφωνα με το άρθρο 165 του Ν3584/2007 οι δικηγόροι
που προσλαμβάνονται από τους Δήμους με σχέση έμμισθης εντολής υποχρεούνται σε
παροχή υπηρεσίας στο κατάστημα του οικείου ΟΤΑ για χρόνο που ανταποκρίνεται
στις εκάστοτε υπάρχουσες υπηρεσιακές συνθήκες, εφόσον δεν παρίσταται ανάγκη
παράστασης ενώπιον δικαστικών ή διοικητικών αρχών. Η διάταξη αυτή σαφώς και δεν
επιβάλλει την υποχρεωτική τήρηση — ωραρίου εκ μέρους των δικηγόρων οι οποίοι
συνδέονται με τον ΟΤΑ με σχέση έμμισθης εντολής.
Η παροχή υπηρεσιών υπό καθεστώς ελεγχόμενου ωραρίου,
υποχρεωτικού και εκ των προτέρων καθορισμένου, προσιδιάζει σε σύμβαση
εξαρτημένης εργασίας, η οποία σύμφωνα με το άρθρο 63 του Κώδικα περί Δικηγόρων
είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του δικηγόρου. Ωστόσο παρά την έλλειψη της
υποχρέωσης αυτής, ο δικηγόρος οφείλει να παρέχει τις υπηρεσίες του στα γραφεία
του εντολέα του, όχι μεν σε ωράριο υποχρεωτικό κατά τις ώρες εργασίας των
υπαλλήλων αυτού (εντολέα του) και εκ των προτέρων καθορισμένο, αλλά σε χρόνο
εύλογο και απαραίτητο, αναλόγως των υπαρχουσών αναγκών για την καταλληλότερη
εξυπηρέτηση και διεκπεραίωση των δικαστικών και εξωδίκων υποθέσεων του εντολέα
του.
Στην κρινόμενη υπόθεση αποδείχθηκε ότι ο ενάγων παρά την
άρνησή του στην τήρηση καθημερινού ωραρίου, όπως και στην υποβολή αίτησης λήψης
κανονικής άδειας απουσίας, ωστόσο ανταποκρινόταν στις υποχρεώσεις του έναντι
του Δήμου και παρείχε τις υπηρεσίες του ακόμη και εκτός του επιβληθέντος από
τον εναγόμενο ωραρίου, καθώς εργαζόταν για τις υποθέσεις του Δήμου και στο
ιδιωτικό του γραφείο. Η δε απόφαση του Δημάρχου για καθημερινή τετράωρη
παρουσία του κατά τις πρωινές ώρες στο κατάστημα του Δήμου θα καθιστούσε
αδύνατη τόσο την εκ μέρους του ενάγοντος άσκηση ελεύθερης δικηγορίας, όσο και
τις λοιπές νόμιμες επαγγελματικές δράστηριότητές του, οι οποίες, στην κρινόμενη
υπόθεση, αφορούσαν το διδακτικό του έργο σε διάφορα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Οι
λοιποί δε ισχυρισμοί του εναγομένου ότι ο ενάγων ζητούσε να ορίζεται δικηγόρος
μόνο σε διοικητικά δικαστήρια, ότι είχε ζητήσει την απαλλαγή του από χειρισμό
υποθέσεων ή ότι είχε ζητήσει απαλλαγή του από όποιες υποθέσεις εκδικάζονταν
Πέμπτη, αφενός μεν συνιστούσαν μεμονωμένα περιστατικά, αφετέρου δε, δεν
συνιστούσαν άρνηση στην ανάθεση των καθηκόντων του, αλλά πρόταση προς τον
εντολέα του για καλύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων του Δήμου, λόγω της
εξειδίκευσης που είχε ο εναγών στο Διοικητικό Δίκαιο, ενώ εξάλλου δεν υπήρξε
κανένα συγκεκριμένο παράπονο από τον εναγόμενο για τη συνέπεια του ενάγοντος,
πέραν της τήρησης του ωραρίου.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η αιτία έκδοσης της
προσβαλλόμενης από τον ενάγοντα πράξης περικοπής των αποδοχών του, ήταν η
άρνησή του στην τήρηση του ωραρίου, η οποία όμως, κατά την κρίση του παρόντος
Δικαστηρίου, αντίκειται στον Κώδικα Δικηγόρων και στη συνδέουσα τους διαδίκους
έννομη σχέση που έφερε το χαρακτήρα έμμισθης εντολής με πάγια αντιμισθία και
ασυμβίβαστη με την παροχή εξαρτημένης εργασίας από δικηγόρο. Επιπλέον, δεν
προέκυψε ότι υπάρχει έρεισμα σε καμία διάταξη της κείμενης νομοθεσίας που να
προβλέπει ή να υπονοεί, αναλογικά, την δυνατότητα επιβολής της κύρωσης αυτής,
ήτοι της περικοπής αποδοχών σε βάρος δικηγόρων, αλλά την επιφυλάσσει σε βάρος
μόνον δημοτικών υπαλλήλων, όχι όμως και των δημοτικών δικηγόρων, οι οποίοι
(δικηγόροι), σημειωτέον, δεν λαμβάνουν «αποδοχές», αλλά «αμοιβή», συνιστάμενη
σε «πάγια αντιμισθία» και «επιδόματα» και ως εκ τούτου η εν λόγω προσβαλλόμενη
πράξη του Δημάρχου Καλαμάτας, που εξέδωσε σε βάρος του ενάγοντος κρίνεται
άκυρη, ελλείψει νομοθετικής ρύθμισης που να την επιτρέπει, ευθέως ή αναλογικά».
(Η απόφαση δημοσιεύεται με επιμέλεια του δικηγόρου Αντωνίου
Μανιάτη)
Σχόλια