Η παράλυση του δικαιώματος πρόσβασης των πολιτών στη Δικαιοσύνη. Μεγάλη μείωση των υποθέσεων στα διοικητικά δικαστήρια

Γράφει ο Γιώργος Καζολέας, Δικηγόρος

Ο δραματικός περιορισμός της δυνατότητας των Ελλήνων πολιτών να προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη για τη νόμιμη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης, επιβεβαιώνεται από στοιχεία που παρατίθενται στην Γενική Έκθεση της Γενικής Επιτροπείας της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων έτους 2016.

Όπως προκύπτει από την Έκθεση, παρατηρείται μια σταθερή μείωση των εισερχόμενων υποθέσεων στα διοικητικά δικαστήρια από το έτος 2010 και εντεύθεν. Δηλαδή σε αριθμούς: 117.648 υποθέσεις εισήχθησαν το 2010 και 73.394 το 2015. Μιλάμε για μείωση 38% σε πέντε μόλις χρόνια! 

Όπως και η ίδια η Έκθεση επισημαίνει το φαινόμενο είναι αποτέλεσμα αφενός της οικονομικής κρίσης που μαστίζει την ελληνική κοινωνία, αφετέρου της αύξησης των δικαστικών εξόδων (παραβόλων, επιδόσεων, δικαστικής δαπάνης, εισφορών δικηγόρων κλπ).

Η δραματική διάσταση της παραπάνω μείωσης των εισερχομένων υποθέσεων επιδεινώνεται αν συνεκτιμηθεί ο καταλυτικός παράγοντας, ότι οι λόγοι που προκαλούν την εισροή υποθέσεων στα διοικητικά δικαστήρια έχουν πολλαπλασιαστεί στα χρόνια της κρίσης, ιδίως όσον αφορά στις φορολογικές υποθέσεις που προκύπτουν από την ανελέητη φορομπηχτική πολιτική των μνημονίων της τελευταίας επταετίας.

Παρότι δηλαδή οι αφορμές να αποταθούν οι πολίτες στη διοικητική δικαιοσύνη (ιδίως σε αυτή, καθώς το Κράτος εμφανίζεται πολλαπλάσια επιθετικό προς τον πολίτη το διάστημα της οικονομικής κρίσης) έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, εντούτοις η πραγματική πρόσβαση έχει μειωθεί σε ποσοστό 38%. 

Ο περιορισμός της αδυναμίας πρόσβασης οφείλεται σε ένα τετράπτυχο που λειτούργησε ταυτόχρονα και σωρευτικά: 1.Αύξηση των δικαστικών εξόδων, 2.οικονομική δυσχέρεια λόγω υπερφορολόγησης και μείωσης μισθών/συντάξεων του εν δυνάμει προσφεύγοντος, 3.επίθεση στην οικονομική υπόσταση του πληρεξουσίου του δικηγόρου μέσω φορο-εισφοροεπιδρομής (π.χ. επιβολή ΦΠΑ, τέλους επιτηδεύματος, κατάργηση αφορολογήτου, αύξηση φόρου εισοδήματος και ασφ.εισφορών) και 4.αποκρουστικά αργή και δύσκαμπτη απονομή της διοικητικής δικαιοσύνης.

Κάθε σκέψη για διεκδίκηση παραλύει κατόπιν αναλογισμού των παραπάνω δεδομένων και της συνάρτησης κόστους και αποτελέσματος. Η πολιτεία με τη στοχευμένη νομοθέτηση των τελευταίων επτά ετών κατάφερε να αποτρέπει ιδέες και εμπνεύσεις δικαστικής αμφισβήτησης της διοικητικής της δραστηριότητας από τον πολίτη και το άλλοτε δυναμικό και πραγματικό του δικαίωμα πρόσβασης στο θεμελιώδες προπύργιο της δημοκρατίας, αποτελεί πλέον θεωρητική δυνατότητα που τείνει να περιπέσει σε αχρησία. (giorgos.kazoleas@gmail.com)

(σκίτσο του Γκουντούζ Αγκάγιεβ)