Απόρριψη αίτησης τράπεζας για έκπτωση του οφειλέτη από τη ρύθμιση του ν.3869/10 λόγω μη καταβολής ή ελλιπούς των μηνιαίων δόσεων (A' Δημοσίευση)

Σχολιασμός απόφασης: Κατερίνα Πουλοπούλου-Μαυρομιχάλη, Δικηγόρος

Ειρ.Αργοστολίου αρ. απόφασης 56/2018 (εκούσια δικαιοδοσία- A'δημοσίευση: Legalnews24.gr): Η με αρ. 56/2018 Ειρηνοδικείου Αργοστολίου απορρίπτει την αίτηση που υποβλήθηκε από τη δανείστρια Τράπεζα για έκπτωση της οφειλέτριας  λόγω μη καταβολής ή ελλιπούς καταβολής των μηνιαίων δόσεων σύμφωνα με την αρχική απόφαση ρύθμισης των οφειλών της. Το Ειρηνοδικείο απαλλάσσει την οφειλέτρια από την υπερημερία και τις συνέπειες της καθώς έκρινε πως η μη προσήκουσα καταβολή της μηνιαίας δόσης έγινε από εύλογη αιτία που δικαιολογεί την καθυστέρηση καταβολής των δόσεων.

Το Ειρηνοδικείο Αργοστολίου συγκροτήθηκε από τη Δόκιμη Ειρηνοδίκη Ευγενία Ζήμου, η οποία ορίστηκε από την Πρόεδρο Πρωτοδικών του Πρωτοδικείου Κεφαλληνίας. Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο στις.....2017 για να δικάσει την αίτηση της αιτούσας ανώνυμης Τραπεζικής εταιρίας ........η οποία παραστάθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρου της.......και της καθ’ ής .......η οποία παραστάθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο της,  Αικατερίνη Πουλοπούλου-Μαυρομιχάλη.

Η  Ειρηνοδίκης  έκρινε , αφού ανέπτυξε εκτενώς στο σκεπτικό της απόφασης, πως «σύμφωνα με το άρθρο 11 ( παρ. 2) του Ν. 3869/2010  η καθυστέρηση εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του οφειλέτη που προέρχεται από τη ρύθμιση των οφειλών του για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών ή σε περίπτωση επανειλημμένης  δυστροπίας στην τήρηση της ρύθμισης, το Δικαστήριο διατάσσει την έκπτωση του μετά από αίτηση του θιγόμενου πιστωτή. Η ίδια η διάταξη ορίζει ότι η αίτηση του πιστωτή πρέπει να κατατεθεί το αργότερο μέσα σε τέσσερις μήνες από τη δημιουργία του λόγου έκπτωσης.  Η μη συμμόρφωση του οφειλέτη στις υποχρεώσεις που του τάσσει η απόφαση περί υπαγωγής του στις διατάξεις του ν. 3869/2010 αποτελεί λόγο ανάκλησης της απόφασης αυτής και έκπτωσης του από τη σχετική διαδικασία ρύθμισης και απαλλαγής. Η καθυστέρηση δύναται να αφορά είτε σε όλο είτε σε τμήμα της οφειλής». 

Περαιτέρω, το Ειρηνοδικείο Αργοστολίου αποφάνθηκε πως για την  επανειλημμένη δυστροπία, θα πρέπει για τον προσδιορισμό της έννοιας της να αναζητηθούν οι αρχές που διέπουν την ερμηνεία του άρθρου 618 ΚΠολΔ στο πλαίσιο των μισθωτικών διαφορών. Συνεπώς, επανειλημμένη δυστροπία υπάρχει όταν ο οφειλέτης καθυστέρησε εκ κακοβουλίας την καταβολή της δόσης, περισσότερες από μια φορές, έτσι που να φανερώνεται εμμονή του στη μη τακτική εκπλήρωση των υποχρεώσεων που του επιβλήθηκαν. Συνεπώς, το στοιχείο της « επανειλημμένης δυστροπίας» συγκροτείται είτε όταν ο οφειλέτης δεν οφείλει μεν συνεχείς δόσεις, αλλά παραλείπει συχνά να τις εξοφλήσεις ή το πράττει με καθυστέρηση, είτε γενικότερα , όταν όλη η στάση του δείχνει εμμονή στη μη τήρηση της ρύθμισης που όρισε το Δικαστήριο. Εξάλλου, δεν έχει σημασία το χρονικό διάστημα που διέρρευσε μεταξύ των καθυστερήσεων στην καταβολή των δόσεων, καθώς η επανειλημμένη δυστροπία  δε συνδέεται μόνον με τη μη εκπλήρωση χρηματικών καταβολών, αλλά μπορεί να συνδέεται και με τη μη τήρηση άλλης συμπεριφοράς επιβαλλόμενης στον οφειλέτη, είτε από το νόμο είτε από τις αρχές της καλής πίστης και των χρηστών ηθών.

Ο οφειλέτης, που θέλει να μην κηρυχθεί έκπτωτος βαρύνεται με τον ισχυρισμό να αποδείξει ότι η μη καταβολή ή η μη έγκαιρη καταβολή οφείλεται σε έκτακτη, αλλά δικαιολογημένη αύξηση των υποχρεώσεων της δικής του επιβίωσης ή των προστατευόμενων μελών της οικογένειας του. Η αιτούσα επικαλούμενη άμεσο συμφέρον ως  θιγόμενη πιστώτρια, ζήτησε να κηρυχθεί έκπτωτη η καθ’ ής από τη δικαστική ρύθμιση των χρεών της σύμφωνα με τις ευεργετικές διατάξεις του ν. 3869/2010, επειδή δεν προέβη εμπροθέσμως και κατά τον προσήκοντα τρόπο στην καταβολή προς αυτήν των οριζόμενων δόσεων, άλλως να διαταχθεί η επαναφορά των απαιτήσεων των πιστωτών στο ύψος στο οποίο θα ανερχόταν αν δεν είχε υποβληθεί η αίτηση της καθ’ ής περί υπαγωγής της στις ευεργετικές διατάξεις του ν. 3869/2010 , να αναγνωριστεί ή μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων της καθ’ ής και η άρση της απαλλαγής της από το υπόλοιπο των οφειλών της....

Το Ειρηνοδικείο αφού έκρινε την αίτηση παραδεκτή , απέρριψε ως απαράδεκτα τα αιτήματα της αιτούσας κατά το σκέλος που τα αιτήματα αυτά αφορούν τις απαιτήσεις των λοιπών πιστωτριών της καθ’ ής, λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος της αιτούσας. Ως αναφορά τις αυτοτελείς απαιτήσεις του νομικού της προσώπου τα αιτήματα τα απορρίπτει ως μη νόμιμα καθώς προβάλλονται αλυσιτελώς αφού δεν απαιτείται ειδική διάταξη στο διατακτικό της απόφασης έκπτωσης σχετικά με τα παραπάνω, αντίθετα τα οικεία αποτελέσματα αυτών αναπτύσσονται αυτοδικαίως δυνάμει του ν. 3869/2010 και αποτελούν νόμιμες συνέπειες της κήρυξης έκπτωσης, χωρίς να απαιτείται δικαστική απαγγελία αυτών. Κατά το μέρος που η αίτηση της πιστώτριας κρίθηκε νόμιμη το δικαστήριο ερεύνησε την ουσιαστική της βασιμότητα και την απέρριψε.

"Η καθ’ ής προέβαλλε το γεγονός ότι μειώθηκαν τα εισοδήματα της από γεγονός για το οποίο δεν έχει ευθύνη με συνέπεια να μην μπορεί να καλύψει ούτε τις δικές της βιοτικές ανάγκες. Το δικαστήριο έκανε δεκτό τον ισχυρισμό της καθ’ ης περί ελλείψεως υπαιτιότητας της ως προς την αδυναμία εκπλήρωσης της υποχρέωσης της για την καταβολή, καίτοι στη διάταξη του νόμου 3869/2010 δε γίνεται λόγος για υπαιτιότητα, καθώς από το όλο πνεύμα του νόμου συνάγεται ότι η κήρυξη της έκπτωσης πρέπει να αποφεύγεται όταν συντρέχουν ειδικοί λόγοι στο πρόσωπο του οφειλέτη που καθιστούν αδύνατη την καταβολή των δόσεων, εξ άλλου προβλέπεται και από τη διάταξη του άρθρου 11 παρ.2 . Το μηνιαίο ποσόν που παρέμενε στην καθ’ ής από τη σύνταξή της ( 260 ευρώ) από το οποίο έπρεπε να καλύπτει όλες τις βιοτικές της ανάγκες στις οποίες περιλαμβάνεται και η αυξημένη δαπάνη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καθώς η καθής  έχει σοβαρά προβλήματα υγείας...... το δε  ποσόν που απομένει είναι μικρό και δεν επαρκεί για να καλύψει τις βιοτικές της ανάγκες και να εξασφαλίσει το ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης της, που αποτελεί και βασικό κριτήριο του ν. 3869/2010 κατά τον ορισμό των μηνιαίων δόσεων της ρύθμισης του αρ. 8 παρ.2, η δε από μέρους της καθ’ ής εκπλήρωση της υποχρέωσης για την καταβολή της μηνιαίας δόσης που είχε οριστεί .........θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την επιβίωση της. Βέβαια η καθ’ ής είχε την ευχέρεια να ζητήσει τη μεταρρύθμιση της ανωτέρω απόφασης, ενόψει της μεταβολής των κρίσιμων πραγματικών περιστατικών της προσωπικής και οικονομικής της κατάστασης, ως παραπάνω αναλύθηκαν, κατ’ άρθρα 8 παρ.4 Ν. 3869/2010 και 759 ΚΠολΔ με την οποία θα μπορούσε να αποτρέψει την έκπτωση της. Πλην όμως τα γεγονότα που θα προέβαλε με την αίτηση μεταρρύθμισης τα οποία δικαιολογούν τη μείωση των μηνιαίων καταβολών, μπορούν να προβληθούν και με σχετική ένσταση έλλειψης ευθύνης-καταλυτική της αίτησης έκπτωσης, όπως εν προκειμένω. Άλλωστε από τη στιγμή που αυξήθηκαν τα εισοδήματα της .....ήτοι από τον Μάιο 2016 είναι συνεπής έναντι της αιτούσας και καταβάλει προσηκόντως τη μηνιαία δόση. Συνεπώς γίνεται δεκτή η ένσταση της καθ’ ής περί έλλειψης υπαιτιότητας της ως προς τη μη τήρηση της υποχρέωσης για μηνιαίες δόσεις που ορίστηκε με τη δικαστική ρύθμιση των οφειλών της, δυνάμει της με αρ.....απόφασης του παρόντος δικαστηρίου και  απορρίπτεται ως αβάσιμη στην ουσία η κρινόμενη αίτηση έκπτωσης της καθ’ ής από την ανωτέρω ρύθμιση".