Προσφυγή στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων για την αναγραφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας των μαθητών στα απολυτήρια

Η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ) κατέθεσε αναφορά στην ΑΠΔΠΧ  για το ζήτημα της υποχρεωτικής αναγραφής του θρησκεύματος και της ιθαγένειας των μαθητών επί των απολυτηρίων και λοιπών τίτλων σπουδών του Γυμνασίου και Λυκείου. Πράγματι, με μια σειρά πρόσφατων αποφάσεων του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων ορίστηκε ο τύπος των ανωτέρω δημοσίων εγγράφων, και μεταξύ των υποχρεωτικά αναγραφομένων στοιχείων περιλαμβάνονται το θρήσκευμα και η ιθαγένεια των μαθητών.

Οι εν λόγω τίτλοι είναι δημόσια έγγραφα, τα οποία καταχωρίζονται σε αρχεία που τηρούνται στις οικείες δημόσιες αρχές και αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας για όλους τους νόμιμους σκοπούς, ενώ υποχρεωτικά πρέπει να κατατίθενται από τους κατόχους τους σε κάθε περίπτωση που ζητείται πιστοποίηση του επιπέδου σπουδών τους ή του βαθμού απολυτηρίου από δημόσιους φορείς ή και από ιδιώτες, όπως, ιδίως, σε διαδικασίες πρόσληψης στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.

Εντούτοις η συλλογή των στοιχείων αυτών δεν είναι απαραίτητη για την εκτέλεση υποχρεώσεων επεξεργασίας, ούτε δικαιολογείται με οποιονδήποτε τρόπο στην οικεία υπουργική απόφαση, την εξουσιοδοτική διάταξη βάσει της οποίας εκδόθηκε ή γενικά, στη νομοθεσία, ο σκοπός συλλογής και αναγραφής τους.

Εις ότι αφορά το θρήσκευμα, που αποτελεί και ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο, προσβάλλεται με τις αποφάσεις αυτές το δικαίωμα κάθε προσώπου να μην το αποκαλύπτει κατά το άρθρο 13 του Ελληνικού Συντάγματος, η δε απαγόρευση συλλογής και επεξεργασίας στοιχείων που αφορούν το θρήσκευμα των προσώπων (και μάλιστα ανήλικων κατά κανόνα προσώπων) απαγορεύεται και από τη συνδυασμένη ερμηνεία των άρθρων 13 και 9Α Συντάγματος, όπως έχει κρίνει και με ad hoc απόφαση η ΑΠΔΠΧ  (υπ’ αριθ. 77 Α / 2002). Η αναγραφή του θρησκεύματος στους τίτλους σπουδών συνοδεύει το άτομο εις το διηνεκές και το εκθέτει σε δυσμενείς διακρίσεις, ιδίως στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

Ομοίως, η ιθαγένεια των ανήλικων μαθητών, αυτή δεν σχετίζεται ως στοιχείο με τους σκοπούς έκδοσης των εν λόγω τίτλων, που συνίστανται στην απόδειξη της επιτυχούς ολοκλήρωσης ενός σταδίου εκπαίδευσης. Επιπλέον και κυρίως, προκειμένου περί αλλοδαπών μαθητών, αυτοί ενδέχεται  να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια μετά την πλήρωση των τιθέμενων στον νόμο προϋποθέσεων, αλλά η αναγραφόμενη στο απολυτήριο ιθαγένεια κατά το χρόνο κτήσης του τίτλου θα αποκαλύπτει στο διηνεκές την εθνοτική τους καταγωγή ή/ και τη διπλή τους ιθαγένεια, στοιχεία που μπορούν να οδηγήσουν σε δυσμενείς διακρίσεις κατά τα ανωτέρω αναφερθέντα, ιδίως σε διαδικασίες πρόσληψης στον ιδιωτικό τομέα.

Η ΕλΕΔΑ καλεί την ΑΠΔΠΧ να ασκήσει την αρμοδιότητά της ως προς την έκδοση αποφάσεων με συστάσεις ή κυρώσεις, προκειμένου να υποχρεωθεί ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων να τροποποιήσει τις εν λόγω Υπουργικές Αποφάσεις, αφαιρώντας το στοιχείο του θρησκεύματος και της ιθαγένειας από κάθε τίτλο σπουδών, οποιασδήποτε βαθμίδας της εκπαίδευσης. (hlhr.gr)