Επισκόπηση της απόφασης του ΔΕΕ στην υπόθεση C-265/17P, Ευρωπαϊκή Επιτροπή v. United Parcel Service, Inc.

Γράφουν οι Δρ.Παναγιώτης Αγησιλάου & Παρασκευάς Ροδοσθένους*

Με απόφασή του ημερ. 16/1/2019, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) επικύρωσε την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου ημερ. 7/3/2017 με την οποία ακυρώθηκε η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ημερ. 30/1/2013, δυνάμει της οποίας απαγορεύθηκε η συγκέντρωση μεταξύ της United Parcel Service, Inc. (UPS) και της TNT Express NV (TNT).

Το σκεπτικό της εν λόγω απαγορευτικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εδραζόταν στη διαπίστωση ότι η προτεινόμενη συγκέντρωση μεταξύ της UPS και της TNT θα οδηγούσε σε σημαντική παρακώλυση του αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά για τις διεθνείς ταχυμεταφορές μικρών δεμάτων εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Βασικό στοιχείο στην υπόθεση αυτή διαδραμάτισε η οικονομετρική ανάλυση που διενεργήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία διαπιστώθηκε η ύπαρξη μεγάλης πιθανότητας αύξησης των τιμών στην αγορά των διεθνών ταχυμεταφορών μικρών δεμάτων, αλλά και σε άλλες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείτο η UPS, μετά την εφαρμογή της προτεινόμενης συγκέντρωσης.

Η UPS άσκησε προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου κατά της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ακολούθως, το Γενικό Δικαστήριο ακύρωσε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής λόγω προσβολής των δικαιωμάτων άμυνας της UPS. Πιο συγκεκριμένα, το Γενικό Δικαστήριο έκρινε ότι το οικονομετρικό μοντέλο που είχε χρησιμοποιήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι υπήρχε μεγάλη πιθανότητα αύξησης των τιμών με την εφαρμογή της συγκέντρωσης, ήταν διαφορετικό από αυτό που είχε γνωστοποιηθεί στην UPS κατά τη διοικητική διαδικασία. Όπως σημείωσε το Γενικό Δικαστήριο, η παράλειψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παρέχει στην UPS τη δυνατότητα να υποβάλει παρατηρήσεις επί των συγκεκριμένων τροποποιήσεων στο οικονομετρικό μοντέλο, συνιστούσε παράβαση των δικαιωμάτων άμυνας της εν λόγω εταιρείας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη συνέχεια άσκησε αίτηση αναιρέσεως της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου ενώπιον του ΔΕΕ. Ακολούθως, το ΔΕΕ επικύρωσε την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου τονίζοντας τη σημασία που έχει ο σεβασμός των δικαιωμάτων άμυνας των επιχειρήσεων που εμπλέκονται σε διαδικασίες ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε υποθέσεις που αφορούν τον προληπτικό έλεγχο συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.

Πιο συγκεκριμένα, το ΔΕΕ αναγνωρίζει στην απόφασή του ότι τα οικονομετρικά μοντέλα συνιστούν ένα χρήσιμο εργαλείο για την εκτίμηση των επιδράσεων που αναμένεται να έχει μια συγκέντρωση στις τιμές και γενικότερα στην εξέλιξη της αγοράς στο μέλλον. Κατά συνέπεια, η επιλογή της μεθοδολογικής βάσης και των παραδοχών για την εκτίμηση των μοντέλων αυτών πρέπει να γίνεται κατά τρόπο αντικειμενικό, ώστε να διασφαλίζεται η αμεροληψία και η ποιότητα των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία επηρεάζει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων, αλλά και ευρύτερα του κοινού, στη διαδικασία προληπτικού ελέγχου των συγκεντρώσεων επιχειρήσεων.

Περαιτέρω, το ΔΕΕ σημειώνει ότι παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει ευρεία διακριτική ευχέρεια ως προς την ερμηνεία των οικονομικών δεδομένων, υποχρεούται να αποκαλύπτει το σύνολο των στοιχείων στα οποία εδράζονται τα συμπεράσματά της. Αυτό θα επιτρέψει στις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις να γνωστοποιήσουν λυσιτελώς τις θέσεις τους επί όλων των κρίσιμων στοιχείων στα οποία σκοπεύει να στηρίξει την απόφασή της. Σχετικά με το θέμα αυτό, το ΔΕΕ διαπίστωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στην UPS το δικαίωμα να υποβάλει τις θέσεις της σε σχέση με τις προκαταρτικές αντιρρήσεις που διατύπωσε σε σχετική Έκθεση Αιτιάσεων, οι οποίες βασίζονταν στην εκτίμηση ενός συγκεκριμένου οικονομετρικού μοντέλου, αλλά ακολούθως δεν έδωσε το δικαίωμα στα εμπλεκόμενα μέρη να υποβάλουν τις θέσεις τους επί του τροποποιημένου οικονομετρικού μοντέλου που λήφθηκε υπόψη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να καταλήξει στην έκδοση της απαγορευτικής απόφασης. Όπως τονίζει το ΔΕΕ στην απόφασή του, το γεγονός της τήρησης στενών χρονοδιαγραμμάτων για την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος των δικαιωμάτων άμυνας των εμπλεκομένων επιχειρήσεων. Η διοικητική διαδικασία ενώπιον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να διαπνέεται από σεβασμό στις αρχές της ισότητας των όπλων και της χρηστής διοίκησης.

Καταληκτικά, σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης του ΔΕΕ, δεν ήταν αναγκαίο για σκοπούς ακύρωσης της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αποδειχθεί από την UPS ότι η εν λόγω απόφαση θα ήταν διαφορετική εάν δεν υπήρχε η πιο πάνω αναφερόμενη διαδικαστική ανωμαλία. Όπως τονίζει σχετικά το ΔΕΕ, μία τέτοια απαίτηση θα οδηγούσε σε ένα υπερβολικά υψηλό πρότυπο απόδειξης για την UPS. Επιπρόσθετα, θα ενθάρρυνε την αδιαφάνεια όσον αφορά την ανάπτυξη οικονομετρικών μοντέλων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπονομεύοντας συνακόλουθα τον δικαστικό έλεγχο των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με το ΔΕΕ, η ύπαρξη έστω και μιας μικρής πιθανότητας να μπορούσε η UPS να ασκήσει καλύτερα τα δικαιώματα άμυνάς της επαρκούσε για την ακύρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (αναδημοσίευση από www.cylegalnews.com)

___________________

* Ο Δρ. Παναγιώτης Αγησιλάου είναι Διευθύνων Σύμβουλος | Trojan Economics, Ε: p.agisilaou@trojaneconomics.com

* Ο Παρασκευάς Ροδοσθένους είναι Ασκούμενος, Αριστούχος Τμήματος Νομικής Πανεπιστημίου Κύπρου, E: paras7@hotmail.com