Πιστοποιητικά εμβολιασμού: Σοβαρά ζητήματα προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων και προσωπικών δεδομένων

Δήλωση σχετικά με ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσον αφορά στο πιστοποιητικό εμβολιασμού και παρόμοια έγγραφα, εξέδωσε η Επιτροπή Βιοηθικής του Συμβουλίου της Ευρώπης στην οποία ζητεί προσεκτική συζήτηση σχετικά με τις προκλήσεις που θέτει ένα ένα τέτοιο πιστοποιητικό αλλά και για τα μέτρα που λαμβάνονται για να διασφαλιστεί ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες του συνόλου των πολιτών προωθούνται και προστατεύονται.

Η επιτροπή κάνει διάκριση μεταξύ ιατρικών και μη ιατρικών σκοπών για τη χρήση τέτοιων πιστοποιητικών και εξετάζει τα ζητήματα ηθικής και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τις ακόμη περιορισμένες επιστημονικές γνώσεις πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.

Η Επιτροπή Βιοηθικής συμφωνεί επίσης με τα συμπεράσματα του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης ότι «η καταπολέμηση της τρέχουσας πανδημίας εξαρτάται, πάνω από όλα, από τις αυξημένες προσπάθειες παραγωγής και χορήγησης εμβολίων, με ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα που είναι σε ευάλωτη θέση, έτσι ώστε οι περιορισμοί στις ατομικές ελευθερίες που επιβάλλονται να μπορούν να αναθεωρηθούν σταδιακά καθώς ο πληθυσμός αποκτά μεγαλύτερη ανοσία, λαμβάνοντας υπόψη τις αποκτηθείσες επιστημονικές γνώσεις ».

Γίνεται επίσης αναφορά σε δήλωση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Προστασίας Δεδομένων με την οποία ζητείται να τηρούνται αυστηρά οι διασφαλίσεις προστασίας δεδομένων στα εθνικά προγράμματα εμβολιασμού Covid-19, καθώς και σε πιστοποιητικά που βεβαιώνουν τον εμβολιασμό, τα αποτελέσματα αρνητικών τεστ ή η προηγούμενη νόσηση. Σημειώνοντας τις περίπλοκες προκλήσεις που σχετίζονται με την προστασία της δημόσιας υγείας και την καταπολέμηση της πανδημίας, η επιτροπή χαιρετίζει το έργο που γίνεται για να καταστεί δυνατή η εναρμόνιση και η λειτουργικότητα των πιστοποιητικών εμβολιασμού σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Ωστόσο, προειδοποιεί επίσης ότι η χρήση τέτοιων πιστοποιητικών εμβολιασμού - ή εκείνων που περιέχουν τα αποτελέσματα αρνητικών εξετάσεων ή μιας προηγούμενης νόσησης Covid-19 - για μη ιατρικούς σκοπούς θέτει ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά, ιδίως όσον αφορά στο δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων και στην αρχή της μη διάκρισης. Επομένως, όλα τα ψηφιακά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό της πανδημίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που απαιτούν την επεξεργασία δεδομένων σχετικά με τον εμβολιασμό και τα αρνητικά τεστ, πρέπει να σέβονται τις αρχές της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της μη διάκρισης. 

Ειδικά ως προς τον κίνδυνο να υπάρχουν διακρίσεις και στιγματοποίηση των πολιτών αλλά και αποκλεισμός από την άσκηση θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων, η Επιτροπή επισημαίνει: «Από την άλλη πλευρά, χρησιμοποιώντας "πιστοποιητικό εμβολιασμού" ή επιβεβαίωση προηγούμενης νόσησης για μη ιατρικούς σκοπούς, χωρίς άλλη εναλλακτική επιλογή, όπως αρνητικό αποτέλεσμα τεστ ή / και μέτρα καραντίνας εγείρουν πολλά και σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σοβαρό όταν (το πιστοποιητικό) χρησιμοποιείται για την παροχή αποκλειστικής πρόσβασης σε υπηρεσίες ή σε συγκεκριμένες τομείς ή ως απαίτηση για την είσοδο σε χώρα κλπ, δηλαδή αίροντας τους περιορισμούς των θεμελιωδών δικαιωμάτων μόνο για άτομα, που μπορούν να παρουσιάσουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή να αποδείξουν ότι έχουν ήδη νοσήσει από τον κορωνοϊό.  Άτομα που δεν έχουν τέτοιο πιστοποιητικό δεν μπορούν να αποδείξουν προηγούμενη μόλυνση, θα αποκλείονταν από την άρση των περιορισμών και από την άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους». (legalnews24.gr/coe.int)

Ολόκληρη η δήλωση της Επιτροπής Βιοηθικής είναι διαθέσιμη εδώ