Οι πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης σχετικά με την αναβάθμιση του ρόλου των δικαστικών υπαλλήλων σε συνάρτηση με την ψήφιση του νέου Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων (νόμος 4798/2021) αφήνουν να διαφανεί μια νέα κατεύθυνση που επιχειρείται να δοθεί στον τρόπο λειτουργίας της δικαιοσύνης.
Ο αρμόδιος υπουργός κ. Τσιάρας έκανε λόγο για «την σύσταση Εθνικής Σχολής Δικαστικών Υπαλλήλων», με τελικό στόχο η αναλογία δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων να ανέλθει στο 1:3. Αναφορικά με τον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, ο κ. Τσιάρας ανέφερε ότι «το υπουργείο έχει υλοποιήσει τη δέσμευση του πρωθυπουργού για τη θεσμοθέτηση του Επίκουρου Δικαστικού Έργου, του “Βοηθού Δικαστή” που θα επιτρέψει την ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων ενώπιων των πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων».
Σημείωσε ακόμα ότι ανάμεσα στις προτεραιότητες και μεταρρυθμίσεις στο ελληνικό δικαστικό σύστημα ενόψει του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι και η αναβάθμιση του σώματος των δικαστικών υπαλλήλων και η υλοποίηση των σχετικών ρυθμίσεων του νέου Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων.
Σύμφωνα με το άρθρο 24 του νόμου 4798/21, οι δικαστικοί υπάλληλοι του Κλάδου ΠΕ Τεκμηρίωσης και Επικουρίας Δικαστικού Έργου έχουν τα ακόλουθα καθήκοντα:
α) επικουρούν άμεσα τους δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς στο έργο τους, υπό την ευθύνη και τον έλεγχό τους,
β) απασχολούνται στην ταξινόμηση και την προκαταρκτική επεξεργασία των υποθέσεων, εφόσον αυτό προβλέπεται στον κανονισμό του οικείου δικαστηρίου ή εισαγγελίας,
γ) εφόσον προβλέπεται στον κανονισμό του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας, επεξεργάζονται τη νομολογία του δικαστηρίου ή της εισαγγελίας τους και συντάσσουν ευρετήρια και δελτία νομολογίας εθνικών, ενωσιακών, διεθνών και αλλοδαπών δικαστηρίων, καθώς και νομοθεσίας, βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας. Με απόφαση της Διοικητικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, στην οποία μετέχει χωρίς ψήφο και ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, μπορεί να ανατίθεται το έργο της ευρετηρίασης της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας και σε υπαλλήλους του κλάδου που υπηρετούν στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Με απόφαση της Διοικητικής Ολομέλειας του Αρείου Πάγου μπορεί να ανατίθεται το έργο της ευρετηρίασης της νομολογίας του Αρείου Πάγου και σε υπαλλήλους του κλάδου που υπηρετούν στα πολιτικά και ποινικά δικαστήρια και εισαγγελίες.
Από τα παραπάνω καθήκοντα των «βοηθών δικαστών», ιδίως από τα υπό α’ και β’ , παρότι αόριστα και διασταλτικά διατυπωμένα, προκύπτει ότι η συμμετοχή τους στο δικαιοδοτικό έργο θα μπορούσε να καταστεί εξαιρετικά ενεργή. Πώς οριοθετείται η «άμεση επικουρία» των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών; Σε τι συνίσταται πρακτικά η «ταξινόμηση και προκαταρκτική επεξεργασία των υποθέσεων»; Με τα όσα μέχρι τώρα γνωρίζουμε, είναι σαφές ότι τα καθήκοντα των βοηθών δικαστών, όπως αναφέρονται στο νόμο, παραμένουν θολά και απροσδιόριστα.
Η προσδοκώμενη επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης είναι αναντίρρητα υψηλός στόχος που λειτουργεί προς το γενικό συμφέρον. Αυτός ο στόχος όμως δεν πρέπει να επιτευχθεί ανορθόδοξα και με εκπτώσεις στην ποιότητα παραγωγής του δικαιοδοτικού έργου. Αν η ενδυνάμωση του ρόλου των δικαστικών υπαλλήλων στο πεδίο της ουσίας της απονομής δικαιοσύνης εγκυμονεί πραγματικούς κινδύνους τάσης τυποποίησης της, αυτό πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο προβληματισμού.
Σχόλια