Εταιρική Διακυβέρνηση, μια έννοια όχι και τόσο γνώριμη στις ελληνικές επιχειρήσεις.. Δεν είναι λίγοι δε εκείνου που θεωρούν πως ό,τι αυτή πρεσβεύει μάλλον θα «περιπλέξει» την διοίκηση της εταιρείας με τους «πολυσύνθετους» κανόνες της!
Παρόλαυτά πραγματική έννοια της εταιρικής διακυβέρνησης αποτελεί η θέση των θεμέλιων λίθων πάνω στους οποίους μπορεί να δομηθεί μία επιχείρηση με στόχο την διαφάνεια, την αποτελεσματική διοίκηση της και εν τέλει την ανάπτυξη της.
Ο νεoς νόμος 4706/2020 -που προσφάτως από 17.7.2021 ετέθη σε ισχύ- αποτελεί την αλλαγή που ανέμενε αρκετό καιρό η αγορά και κατάφερε- κατά τη γνώμη μου- να «αφουγκραστεί» τις επιτακτικές ανάγκες αυτής! -Αρχικά τι εννοούμε με τους «κανόνες εταιρικής διακυβέρνησης»?
Οι βασικοί πυλώνες της νέας εταιρικής διακυβέρνησης είναι οι εξής:
1.Ο Εσωτερικός έλεγχος,
2. H διαχείριση κινδύνων και
3.H κανονιστική συμμόρφωση (compliance).
Άλλα κρίσιμα σημεία του νόμου είναι το ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων, η επαρκής και αποτελεσματική επικοινωνία με τους μετόχους και τέλος, η ανάπτυξη μιας σωστή πολιτική αποδοχών. -Ποια είναι όμως τα ειδικότερα καινοτόμα σημεία που εισάγει ο νέος νόμος;
Ο νέος νόμος προβλέπει αρχικά, για πρώτη φορά, την ύπαρξη Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου με αυξημένες αρμοδιότητες σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς με στόχο την προστασία των συμφερόντων τόσο της εταιρείας όσο και των επενδυτών της. Επιπλέον καθιστά υποχρεωτική την υιοθέτηση Κώδικα Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Επιπλέον, προβαίνει σε αναλυτικότερη πρόβλεψη των αρμοδιοτήτων του Διοικητικού Συμβουλίου όπως την αξιολόγηση του θεσμού της εταιρικής διακυβέρνησης της εταιρείας αλλά και την διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου που η ίδια η εταιρεία εφαρμόζει.
Περαιτέρω εξειδικεύει περισσότερο και τις αρμοδιότητες των Εκτελεστικών, Μη εκτελεστικών και Ανεξάρτητων μελών ενώ ενισχύει με συγκεκριμένα κριτήρια την ανεξαρτησία των τελευταίων. Παράλληλα θεσπίζει και την Πολιτική Καταλληλότητας των μελών του Δ.Σ. (όπου έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα η ελάχιστη ποσόστωση ανά φύλο).
Μια ακόμη καινοτομία του νόμου αποτελεί η θέσπιση δύο, νέων, Επιτροπών του Διοικητικού Συμβουλίου, η Επιτροπή Αποδοχών και η Επιτροπή Υποψηφιοτήτων ενώ διατηρείται η Επιτροπή Ελέγχου. Επιπρόσθετη χαρακτηριστική διαφοροποίηση στο θεσμικό πλαίσιο αποτελεί η ενίσχυση της ήδη υπάρχουσας υποχρέωσης διαφάνειας ως προς τη χρήση των κεφαλαίων που αντλούνται με αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και η εισαγωγή αυστηρότερου πλαισίου για την υλοποίηση αποκλίσεων στη χρήση αντληθέντων κεφαλαίων καθώς και τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων που υπερβαίνουν κάποια όρια.
Επιπρόσθετα καθιερώνει αυστηρότερες κυρώσεις σε περίπτωση παράβασης των προβλέψεων του. Ως προς το πεδίο εφαρμογής του νέου νόμου, σύμφωνα και με το «γράμμα» του νόμου, η Εταιρική Διακυβέρνηση αφορά εταιρείες «με μετοχές ή άλλες κινητές αξίες εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά στην Ελλάδα». Παρόλαυτα κρίνεται πως η εισαγωγή των προβλέψεων του μπορεί να αποτελέσει έναν σπουδαίο οδηγό και για τις μη εισηγμένες εταιρείες εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές που προβλέπει.
Συμπερασματικά δεδομένων των νέων απαιτήσεων που αναπτύσσονται ταχύτατα ο νόμος αυτός- θα λέγαμε- ότι θέτει πράγματι τις βάσεις για μία νέα εταιρική πραγματικότητα και μόνο ως ένα μεγάλο βήμα στην ελληνική αγορά μπορεί να θεωρηθεί.
Πόσο έτοιμες είναι όμως οι επιχειρήσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή του νέου νόμου; Ασφαλώς, όπως ήδη σημειώθηκε, κάποιοι ενδεχομένως «τρομάζουν» από το νέο πλαίσιο ή θεωρούν πως θα θέσει πολλές επιπλέον διαδικασίες στην λειτουργία της επιχείρησης. Σίγουρα υπάρχουν και οι αρνητικές αξιολογήσεις και επιφυλάξεις για τις νέες προβλέψεις ενώ φυσικά είναι δεδομένο ότι όλες οι επιχειρήσεις θα χρειασθεί να επιβαρυνθούν το κόστος προσαρμογής σε αυτόν, ακόμη και αυτές που σήμερα είναι πιο εξοικειωμένες με τις αρχές της εταιρικής διακυβέρνησης.
Θα χρειασθούν επιπλέον πόρους σε άτομα και εξοπλισμό που θα βοηθήσουν στην προσαρμογή τους στο νέο πλαίσιο. Μόλις όμως οι βέλτιστες πρακτικές που προτείνει ο νέος νόμος, αποτελούν πλέον « κτήμα» των επιχειρήσεων, μόνο ουσιαστικό όφελος έχουν να προσδώσουν σε αυτές!
Οι επιχειρήσεις θα έχουν κερδίσει διαφάνεια στην λειτουργία τους, η οποία οδηγεί στην αύξηση εμπιστοσύνης των επενδυτών και του αγοραστικού κοινού σε αυτές. Σίγουρα η προσαρμογή στο νέο καθεστώς δεν θα είναι ένας εύκολος δρόμος, με τις σωστές όμως συνέργειες μπορεί να επιτευχθεί το αποτέλεσμα που προσδοκά ο νομοθέτης και που εν τέλει χρειάζεται η αγορά, την ουσιαστική ανάπτυξη των επιχειρήσεων και συνακόλουθα της οικονομίας!
Σχόλια