Μεταβολή του τόπου διαμονής των ανήλικων τέκνων δίχως τη συναίνεση του πατέρα. Επιστροφή αυτών στην Ελλάδα με νέα δικαστική απόφαση που ανακαλεί την προηγούμενη

Γράφει η δικηγόρος Παρ’Αρείω Πάγω Αναστασία Χρ. Μήλιου

Προσωρινός ορισμός από το δικαστήριο του τόπου διαμονής των ανήλικων τέκνων και διαταγή προσωρινής επιστροφής στον εν λόγω τόπο μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης ή την επίτευξη έγγραφης συμφωνίας των γονέων τους

Το Μονομελές Πρωτοδικείο με την διαδικασία των Ασφαλιστικών μέτρων έκανε δεκτή αίτηση λήψης ασφαλιστικών μέτρων περί προσωρινής ρύθμισης της κατάστασης αναφορικά με τον τόπο διαμονής των ανήλικων τέκνων του αιτούντος. Ενόψει του Ν. 4714/2020, ο αιτών πατέρας, επικαλούμενος επείγουσα περίπτωση, πέτυχε να διαταχθεί η μετοίκηση των ανήλικων τέκνων από χώρα του εξωτερικού, όπου μετεγκαταστάθηκαν μαζί με την μητέρα τους, στην Ελλάδα, καθώς και να οριστεί η τελευταία ως προσωρινός τόπος διαμονής τους.

Συγκεκριμένα, με προηγούμενη απόφαση ασφαλιστικών μέτρων περί προσωρινής ρύθμισης και της επικοινωνίας του αιτούντος με τα ανήλικα τέκνα του, το δικαστήριο απέρριψε τόσο το αίτημα της μητέρας να επιτραπεί σε αυτήν και στα τέκνα της η μετοίκηση στον τόπο καταγωγής της στη Ρουμανία, ως άνευ αντικειμένου, όσο και το αίτημα του αιτούντος να οριστεί ως προσωρινός τόπος διαμονής των ανήλικων τέκνων τους,ο τόπος διαμονής του πατέρα και να απαγορευτεί προσωρινά η μετοίκησή τους στο εξωτερικό, ως μη νόμιμο.

Αμφότερα τα δύο αιτήματα των διαδίκων απορρίφθηκαν με την αιτιολογία ότι η άσκηση, έστω και προσωρινά, της επιμέλειας του προσώπου ανήλικου τέκνου, περιλαμβάνει και το δικαίωμα καθορισμού του τόπου διαμονής του κι ως εκ τούτου δε χρειάζεται οποιαδήποτε παρέμβαση ή άδεια από το Δικαστήριο. Με την ίδια αιτιολογία απορρίφθηκε και η αίτηση του πατέρα περί μεταρρύθμισης της προαναφερόμενης απόφασης.

Εν συνεχεία, δημοσιεύτηκε ο νόμος περί συνεπιμέλειας, ο οποίος πρόσθεσε στον ΑΚ το άρθρο 1519, σύμφωνα με το οποίο για τη μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου κατά τρόπο που να επηρεάζει ουσιωδώς το δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτείται προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη οριστική δικαστική απόφαση.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, η μητέρα, η οποία μετεγκαταστάθηκε μαζί με τα ανήλικα τέκνα τουςστο εξωτερικό δίχως βεβαίως τη συναίνεση του αιτούντος, ο οποίος δήλωσε εξ αρχής την αντίθεσή του, παραβίασε την ως άνω διάταξη, που ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο της εγκατάστασής τους στο εξωτερικό.

 Το δικαστήριο έκρινε ότι η μετεγκατάσταση αυτή, αναμφίβολα επέδρασε ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του αιτούντος με τα ανήλικα τέκνα του, καθόσον η επικοινωνία αυτή, όσο τα παιδιά διέμεναν στην Ελλάδα, ήταν σαφέστατα ευχερέστερη.

Σύμφωνα με το προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο, η καθ' ης, ως ασκούσα προσωρινά την επιμέλεια των ανήλικων τέκνων της, είχε το δικαίωμα να καθορίζει μονομερώς τον τόπο διαμονής τους και οι  μέχρι τότε εκδοθείσες δικαστικές αποφάσεις δεν είχαν ασχοληθεί με το θέμα αυτό.

Το γεγονός ότι με τις ως άνω αποφάσεις απορρίφθηκε το αίτημα του αιτούντος περί καθορισμού ως προσωρινού τόπου διαμονής των ανήλικων τέκνων των διαδίκων στην Ελλάδα, δε δεσμεύει το παρόν δικαστήριο, διότι με το νέο νόμο που τέθηκε σε ισχύ από 16/9/2021, η μετεγκατάσταση των παιδιών σε άλλο τόπο, προϋποθέτει είτε την σύμφωνη γνώμη του γονέα που δεν έχει την επιμέλεια, ή δικαστική απόφαση που να το επιτρέπει.

H Aναστασία Μήλιου είναι δικηγόρος Αθηνών (τηλ. 6945-028153, 213-0338950 / e-mail: natmil@otenet.gr)