Υποχρέωση των διαζευγμένων γυναικών να περιμένουν 300 ημέρες πριν ξαναπαντρευτούν: Καταδίκη της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

To 1ο τμήμα του ΕΔΔΑ καταδίκασε ομόφωνα την Τουρκία στην υπόθεση Nurcan Bayraktar v. Türkiye (αίτηση αρ. 27094/20) για παραβίαση του άρθρου 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής) της ΕΣΔΑ και για παραβίαση του άρθρου 14 (απαγόρευση των διακρίσεων) σε συνδυασμό με το άρθρο 12 (δικαίωμα στο γάμο).

Η υπόθεση αφορούσε στην υποχρέωση των διαζευγμένων γυναικών στην Τουρκία να τηρούν περίοδο αναμονής 300 ημερών πριν ξαναπαντρευτούν – με κάποιον άλλο εκτός από τον πρώην σύζυγό τους – εκτός αν μπορούν να αποδείξουν ότι δεν είναι έγκυος υποβάλλοντας αποδεικτικό ιατρικής εξέτασης.

Το Δικαστήριο με την απόφασή του στις 27 Ιουνίου 2023, έκρινε ότι η επιβολή περιόδου αναμονής 300 ημερών και η απαίτηση από την προσφεύγουσα να προσκομίσει ιατρικό πιστοποιητικό προκειμένου να συντομεύσει το παραπάνω χρονικό διάστημα, δεν εξυπηρετούσε καμία επιτακτική κοινωνική ανάγκη, δεν ήταν ανάλογη προς τους επιδιωκόμενους θεμιτούς σκοπούς και δεν δικαιολογήθηκε από επαρκή και συναφή αιτιολογία.

Η επακόλουθη παρέμβαση στο δικαίωμα της προσφεύγουσας στον σεβασμό της ιδιωτικής της ζωής δεν ήταν επομένως απαραίτητη σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Το Δικαστήριο διαπίστωσε περαιτέρω ότι αυτή η πρακτική που επιβάλλεται σε διαζευγμένες γυναίκες αποτελούσε μια μορφή άμεσης διάκρισης λόγω φύλου που δεν θα μπορούσε να δικαιολογηθεί με στόχο την αποτροπή της αβεβαιότητας ως προς την καταγωγή ενός αγέννητου παιδιού. 

Η άνιση μεταχείριση στην οποία είχε υποβληθεί η προσφεύγουσα για λόγους που αφορούσαν στο φύλο της δεν ήταν ούτε απαραίτητοι ούτε αντικειμενικά δικαιολογημένοι.

Το Δικαστήριο διευκρίνισε επίσης ότι ο στόχος της αποτροπής «της ανάμειξης του αίματος» – με άλλα λόγια για τον καθορισμό της βιολογικής πατρότητας – φαινόταν ξεπερασμένος σε μια σύγχρονη κοινωνία. Διαπίστωσε ακόμη ότι υποθέτοντας ότι ο σκοπός της περιόδου αναμονής ήταν η διατήρηση  για τον πρώην συζυγο του τεκμήριου πατρότητας όσον αφορά οποιοδήποτε παιδί γεννηθεί εκείνη την περίοδο, θα εξακολουθούσε να είναι περιττός δεδομένου ότι άλλες νομικές οδοί ήταν διαθέσιμες βάσει των ισχυόντων νομοθετικών κανόνων για την αναγνώριση και τον καθορισμό της πατρότητας.

Τέλος, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η διαδικασία ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν θεωρείται αδικαιολόγητα εκτενής και, ως εκ τούτου, απέρριψε την καταγγελία της προσφεύγουσας δυνάμει του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη εντός εύλογου χρόνου) ως προδήλως αβάσιμη. [legalnews24.gr/echr.coe.int]

H απόφαση εδώ