Του Ιωάννη Ελ. Κυμιωνή, Δικηγόρου*
Α. Το ζήτημα της ανάρτησης και διατήρησης τοποθετημένων σε όλη την διάρκεια του σχολικού έτους των Ιερών Χριστιανικών Εικόνων και του Εσταυρωμένου Ιησού Χριστού στις Αίθουσες Διδασκαλίας όλων ανεξαίρετα των Δημοσίων, Μουσουλμανικών, Ξένων και των Ιδιωτικών Σχολείων της Χώρας τελευταία παραδόξως ετέθη στην διοικητική πρακτική μεμονωμένων Σχολικών Μονάδων της Επικράτειας λόγω της αυθαίρετης στάσης ορισμένων ΚΚ Διευθυντριών και Διευθυντών Σχολείων. Προφανώς με την σιωπηρή «κάλυψη» της πολιτικής Ηγεσίας από το 2019 αδιάλειπτα έως και σήμερα στο πολύπαθο και συχνάκις «μεταβαπτιζόμενο» Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, όπου όμως στο ζήτημα είχαν άπαντες οι κοσμήσαντες τον υπουργικό και υφυπουργικό θώκο κοινή εμμονικά πολιτικά αρνητική ιδεοληπτική θέση, οι Προïστάμενοι των Σχολείων βρέθηκαν τελικώς να παραβιάζουν τον Νόμο άνευ ουδενός ελαφρυντικού και διοικητικής συνέπειας σε βάρος τους.
Β. Για το θέμα σε ισχύ βρίσκονται το Εγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ΥΠΕΘ, υπ’αρ. Φ9/67689/Δ2/2/5/2019 προς την ΔΔΕ Α’ Αθήνας, στην β’ και γ’ παράγραφο του οποίου αναγράφεται: «(...) Σας επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με την παρ. 1α, αρ. 1 τουΝ.1566/1985 (Α’ 167) ένας από τους σκοπούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είναι να υποβοηθήσει τους μαθητές «(...) να διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης (...). Αλλωστε από το Υπουργείο έχει εκδοθεί η με αρ. πρ. 1031α/16-02-87 Εγκύκλιος σχετική με την ανάρτηση Εικόνων του Χριστού στις αίθουσες διδασκαλίας. (...)», καθώς και το Εγγραφο Διεύθυνσης Σπουδών Β’βάθμιας Εκπαίδευσης ΥΠΕΠΘ υπ’αρ. 76172/Γ2/29.06.2009.
Γ. 1. Το ζήτημα των Εικόνων και του Εσταυρωμένου στα Δημόσια, τα Μουσουλμανικά, τα Ιδιωτικά, τα Ξένα Σχολεία, όπως και σε όλα ανεξαίρετα τα Δημόσια Κτίρια, στην Χώρα μας άπτεται ευθέως και ρητώς τόσο του Ελληνικού Συντάγματος (Προοίμιο, άρθρα 3, 13, 16, 105), όπως έχει κρίνει αμετακλήτως η Απόφαση Ολομέλειας ΣτΕ 71/2018, όσο και των άρθρων 2 Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και 2 Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ [που πλέον διά της Συνθήκης της Λισσαβώνας είναι το κρατούν πρωτογενές θεσμικό πλαίσιο εντός ΕΕ ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα με άμεση δεσμευτική και υπερνομοθετική ισχύ και άμεσο έννομο αποτέλεσμα με αγώγιμες αξιώσεις στην Ελληνική Εννομη Τάξη]. Το ζήτημα αυτό είναι απολύτως συμβατό με τηναρχή του εκπαιδευτικού πλουραλισμού και την υποχρέωση σεβασμού των πεποιθήσεων των Γονέων, όπως άλλωστε έχει ήδη κριθεί στην πολύ σημαντική Απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) «Lautsi κά / Ιταλίας» βάσει της αυστηρής ιεράρχησης, στην οποία προέβη κατόπιν ενδελεχούς στάθμισης δικαιωμάτων και συμφερόντων δύο δικαιοδοτικών βαθμών διεθνούς δικανικής κρίσης το ΕΔΔΑ / Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο ότι οι όποιες τυχόν πεποιθήσεις των Γονέων ΔΕΝ είναι το προέχον!
2. Το ζήτημα ετέθη μετά την Απόφαση Τμήματος ΕΔΔΑ από 03.11.2009 περί παραβίασης του άρ. 2 Πρώτου ΠΠ και 9 ΕΣΔΑ, που παρέπεμψε για ΤΕΛΙΚΗ κρίση της Υπόθεσης στην Ευρεία Σύνθεση ΕΔΔΑ κατόπιν αιτήματος της Ιταλίας. Στην Ευρεία Σύνθεση ΕΔΔΑ παρέμβαση ΥΠΕΡ της Ιταλίας ήσκησαν πολλά Κράτη Μέρη, μεταξύ αυτών και η ΕΛΛΑΔΑ. Αρα και η Χώρα μας ως διάδικος και μέρος της δίκης δεσμεύεται να εκτελέσει την εν λόγω Απόφαση ΕΔΔΑ.
Η Ευρεία Σύνθεση ΕΔΔΑ στην Απόφαση «Lautsi κά/Ιταλίας» από 18.03.2011 έκρινε ότι ΔΕΝ αποδείχθηκε ότι η έκθεση των μαθητών στο θρησκευτικό σύμβολο του Εσταυρωμένου στις δημόσιες σχολικές αίθουσες ως μία κρατική εκπαιδευτική παράδοση θα μπορούσε να επιδράσει αρνητικά στους μαθητές. Η αυτή Σύνθεση ΕΔΔΑ έκρινε τον Εσταυρωμένο «σύμβολο ουσιαστικά παθητικό», το οποίο ΔΕΝ δύναται να συγκριθεί με διδαχή ή συμμετοχή σε δραστηριότητα θρησκευτικού περιεχομένου, διότι η βαρύνουσα θέση της Επικρατούσας θρησκείας ΔΕΝ αποτελεί προσηλυτισμό κατά την ΠΑΓΙΑ νομολογία του ΕΔΔΑ. Η έκθεση του Εσταυρωμένου ΔΕΝ ενθαρρύνει την ανάπτυξη παιδαγωγικών μεθόδων με τάσεις προσηλυτισμού, καθώς ΔΕΝ συνδέεται με υποχρεωτική διδασκαλία σχετικά με τον Χριστιανισμό, ενώ δεν προκύπτει καμμία ένδειξη έλλειψης ανεκτικότητας έναντι των άλλων θρησκειών. Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο ότι η έκθεση του Εσταυρωμένου και των θρησκευτικών συμβόλων ΔΕΝ συνιστά παραβίαση της αρχής του εκπαιδευτικού πλουραλισμού, ιδίως όταν την ίδια στιγμή στα ίδια Σχολεία (α) επιτρέπονται η ισλαμική μανδήλα και άλλα θρησκευτικά σύμβολα ή ενδυματολογικοί συμβολισμοί με θρησκευτικό περιεχόμενο, ενώ (β) εορτάζονται μεγάλες Εορτές άλλων θρησκευμάτων, αλλά και (γ) προβλέπεται η οργάνωση διδασκαλίας άλλων γνωστών θρησκευμάτων εκτός του Χριστιανισμού.
3. Περαιτέρω στην αυτή Απόφαση Ευρείας Σύνθεσης ΕΔΔΑ ο Δικαστής, Καθηγητής Χρήστος Ροζάκης, διατύπωσε συντρέχουσα (δεν μειοψήφισε!) γνώμη, κατά την οποία έθεσε ως κεντρικό ερώτημα την εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας στην στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος των γονέων να διασφαλίζουν στα παιδιά τους εκπαίδευση κατά τις πεποιθήσεις τους από την μία και του δικαιώματος της κοινωνίας να εκθέτει θρησκευτικά σύμβολα. Πλέον οι υποχρεώσεις του Κράτους έχουν κατά πολύ μετατοπισθεί από τις ανησυχίες της κοινωνίας στο σύνολό της, ώστε η ικανότητα των γονέων να προσδιορίζουν εκτός οικίας την εκπαίδευση των παιδιών τους να έχει περιορισθεί, ενώ η ίδια η σύνθεση των σύγχρονων ευρωπαϊκών κοινωνιών έχει αλλάξει με αποτέλεσμα, η βασικότερη ανησυχία του Κράτους να είναι πιά η διασφάλιση της εκπαίδευσης, η οποία θα εγγυάται την πλήρη και ουσιαστική ενσωμάτωση των παιδιών στην κοινωνία.
Δ. Αφού η τοποθέτηση, ανάρτηση και διατήρηση ,των κινητών Ιερών θρησκευτικών χριστιανικών ορθόδοξων Εικόνων και του Εσταυρωμένου σε όλα τα Δημόσια Κτίρια και σε όλες τις σχολικές αίθουσες της Επικράτειας είναι δεσμία αρμοδιότητα και υπηρεσιακή ευθύνη χωρίς διακριτική ευχέρεια των διοικητικών οργάνων του εν λόγω Υπουργείου, γιατί η Διοίκηση, η πλέουσα πιά στα «πελάγη ευτυχίας» των αντισυνταγματικών Ιδιωτικών ΑΕΙ, μολονότι τελεί σε πλήρη γνώση των περιπτώσεων παράνομης αποξήλωσης των Ιερών Εικόνων και του Εσταυρωμένου, επιτρέπει την επίσης αντισυνταγματική αυτή πρακτική; Και σε ποίες ακριβώς διοικητικές ενέργειες θα προβεί η αυτή Διοίκηση του Υπουργείου για την επαναφορά στην νομιμότητα στο σύνολο των Σχολικών Μονάδων; Τελικά σε ποίες ενέργειες θα πρέπει να προβούμε όλοι εμείς οι Ευρωπαίοι Πολίτες, εάν ένα Κράτος Μέλος ΕΕ ασύδοτα ΔΕΝ εφαρμόζει το Κοινοτικό Δίκαιο;
Δεν έχετε και εσείς τα ίδια ερωτήματα;
* Ο Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής είναι Δικηγόρος ΔΣΑ-ΔΥΠΑ, LL.M., LL.M., ΥΔ Παντείου Πανεπιστημίου, Νομικός Παραστάτης Διαμεσολαβήσεων, Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής Υπουργείου Δικαιοσύνης [ioanniskymionis@yahoo.gr]
Σχόλια